Brazil công bố Việt Nam chính thức trở thành quốc gia đối tác thứ 10 của BRICS, đánh dấu bước tiến quan trọng trong nỗ lực tái định hình trật tự quốc tế.
Việt Nam đã chính thức gia nhập BRICS với tư cách quốc gia đối tác thứ 10, theo thông báo của Brazil – quốc gia đang giữ vai trò Chủ tịch luân phiên của khối vào ngày 13/6. Diễn biến này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong quá trình mở rộng ảnh hưởng toàn cầu của BRICS và nỗ lực tăng cường hợp tác với các quốc gia có định hướng chiến lược tương đồng ở khu vực Nam bán cầu (Global South).
Khuôn khổ quốc gia đối tác được giới thiệu tại Hội nghị Cấp cao BRICS lần thứ 16 tổ chức tại Kazan vào tháng 10/2024, cho phép BRICS thúc đẩy hợp tác chặt chẽ hơn với những quốc gia ủng hộ tầm nhìn chung của khối nhưng chưa phải là thành viên chính thức. BRICS hiện vận hành như một diễn đàn phối hợp chính trị-ngoại giao, tập trung vào nhiều vấn đề trọng yếu từ phát triển kinh tế đến cải cách quản trị đa phương.
Thông cáo của chính phủ Brazil nêu rõ: “Chính phủ Brazil hoan nghênh quyết định của chính phủ Việt Nam.” Việc Việt Nam tham gia được đánh giá là thể hiện sự đồng thuận với các ưu tiên chiến lược của BRICS, bao gồm việc ủng hộ một trật tự quốc tế mang tính bao trùm hơn và tăng cường hợp tác Nam-Nam.
Mạng lưới đối tác mở rộng
Cùng với Việt Nam, nhóm các quốc gia đối tác hiện bao gồm Belarus, Bolivia, Cuba, Kazakhstan, Malaysia, Nigeria, Thái Lan, Uganda và Uzbekistan. Trong khi đó, BRICS hiện có 11 quốc gia thành viên chính thức gồm Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc, Nam Phi, Ả Rập Xê Út, Ai Cập, UAE, Ethiopia, Indonesia và Iran.
Brazil nhấn mạnh vai trò chiến lược của Việt Nam trong nền kinh tế toàn cầu: “Với dân số gần 100 triệu người và nền kinh tế năng động, hội nhập sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu, Việt Nam là một tác nhân có tầm ảnh hưởng tại châu Á.” Việc Việt Nam được mời tham gia cũng phản ánh vai trò địa chính trị ngày càng nổi bật của quốc gia này cũng như vị thế đang lên trong các cấu trúc quản trị toàn cầu và khu vực.
Quá trình mở rộng BRICS không tránh khỏi những tranh luận. Những người ủng hộ cho rằng việc Việt Nam tham gia sẽ bổ sung sức mạnh kinh tế và năng lực đổi mới sáng tạo đáng kể cho khối. Các ý kiến chỉ trích cảnh báo rằng việc mở rộng có thể làm phức tạp hóa quá trình đồng thuận nội bộ về chính sách.