Solana giới thiệu Confidential Balances, tính năng mới cho phép ẩn số dư token và chi tiết giao dịch, đồng thời vẫn tuân thủ quy định nhờ auditor keys.
Solana vừa công bố tính năng Confidential Balances, một bước tiến quan trọng nhằm tăng cường quyền riêng tư trên blockchain của mình. Nâng cấp này cung cấp cho các nhà phát triển, người dùng và tổ chức công cụ bảo mật mạnh mẽ hơn cho các giao dịch token, trong khi vẫn duy trì khả năng tuân thủ các nghĩa vụ pháp lý và quy định.
Tính năng này ra đời trong bối cảnh nhu cầu về quyền riêng tư trong DeFi đang tăng nhanh, đồng thời phản ánh nỗ lực của Solana trong việc duy trì quan hệ hợp tác tích cực với các nhà quản lý và tổ chức tài chính lớn.
Mở rộng từ Confidential Transfers
Confidential Balances được xây dựng trên nền tảng của Confidential Transfers – tính năng trước đó trong chương trình Token2022 của Solana, cho phép người dùng gửi và nhận token mà không công khai số lượng giao dịch.
Với bản nâng cấp mới, Solana đã mở rộng khả năng bảo mật để ẩn các thông tin nhạy cảm như số lượng token được đúc (minted), bị đốt (burned) và phí giao dịch đã chi trả. Nhờ đó, toàn bộ dữ liệu về chuyển động tài sản sẽ được bảo vệ khỏi tầm nhìn công cộng.
Điều này tạo ra sự khác biệt lớn so với các blockchain phổ biến như Bitcoin hay Ethereum, vốn lưu trữ và công khai toàn bộ chi tiết giao dịch. Mức độ minh bạch này có thể hữu ích trong một số trường hợp, nhưng lại gây bất lợi cho các cá nhân và doanh nghiệp có yêu cầu bảo mật thông tin tài chính.
Auditor keys: Cân bằng giữa riêng tư và tuân thủ
Song song với việc nâng cao quyền riêng tư, Solana vẫn đảm bảo tính tuân thủ pháp lý thông qua tính năng auditor keys – các khóa đặc biệt cho phép các tổ chức được phê duyệt (như ngân hàng, cơ quan quản lý hoặc thuế vụ) truy cập chi tiết giao dịch mà không cần công khai.
Các khóa này có thể được chia sẻ với bên thứ ba tin cậy nếu dự án lựa chọn áp dụng, từ đó phục vụ cho kiểm toán, chống rửa tiền (AML), chống tài trợ khủng bố (CTF) hoặc báo cáo thuế. Điểm mấu chốt là thông tin không bị công khai – chỉ bên sở hữu khóa kiểm toán mới có thể truy cập dữ liệu.
Hệ thống linh hoạt này cho phép mỗi dự án lựa chọn mức độ minh bạch phù hợp. Ví dụ, một giao thức DeFi có thể giữ giao dịch ở chế độ riêng tư hoàn toàn, trong khi công ty fintech có thể bật khóa kiểm toán để thực hiện báo cáo định kỳ.
Hướng tới trải nghiệm người dùng thân thiện hơn
Hiện tại, các nhà phát triển đã bắt đầu thử nghiệm Confidential Balances trong môi trường lập trình Rust của Solana. Điều này cho phép các nhà cung cấp dịch vụ ví (Wallet-as-a-Service) xử lý mã hóa và sinh bằng chứng trên backend.
Mặc dù các ví phổ thông hiện vẫn chưa hỗ trợ tính năng Confidential Balances một cách nguyên bản, tình hình này sẽ sớm thay đổi nhờ sự ra mắt của các thư viện JavaScript có tích hợp zero-knowledge proof (ZKP).
Hệ sinh thái nhà phát triển Solana đang chuẩn bị phát hành các thư viện JavaScript tích hợp ZKP, cho phép ví di động và ví web tạo và xác minh bằng chứng trực tiếp trên thiết bị người dùng mà không cần hạ tầng máy chủ phức tạp. Khi các công cụ này chính thức đi vào hoạt động, ngày càng nhiều ví và ứng dụng sẽ tích hợp Confidential Balances, giúp người dùng dễ dàng lựa chọn giữa giao dịch công khai hoặc riêng tư.
Sự ra mắt của Confidential Balances có thể là bước ngoặt quan trọng, đưa quyền riêng tư nâng cao trở thành tính năng mặc định trong trải nghiệm blockchain hàng ngày, mà người dùng không cần xây dựng hạ tầng riêng để bảo vệ tài sản và hoạt động của mình.
