Tổng thống sắp mãn nhiệm của Nigeria – ông Muhammadu Buhari gần đây đã phê duyệt một chính sách quốc gia về công nghệ blockchain. Chính sách này được cho là dựa trên sự sẵn sàng của đất nước để áp dụng công nghệ mới.
Nigeria phê duyệt việc áp dụng công nghệ blockchain
Cơ quan Phát triển Công nghệ Thông tin Quốc gia (NITDA), một cơ quan thuộc Bộ Truyền thông và Kinh tế Kỹ thuật số của Nigeria đã nỗ lực hoàn thành phê duyệt chính sách mới để có được sự chấp thuận của chính phủ sắp mãn nhiệm nhằm biến Nigeria thành trung tâm blockchain hàng đầu ở Châu Phi. Sự chấp thuận gần đây cho thấy đây là thời điểm thích hợp để xem xét lại lệnh cấm tiền mã hóa và tính khả thi của việc áp dụng blockchain tại quốc gia này.
Vào năm 2021, Ngân hàng Trung ương Nigeria, đã ban hành một chỉ thị cho tất cả các Ngân hàng Thương mại trên cả nước, yêu cầu họ không được tạo điều kiện cho tất cả các giao dịch liên quan đến tiền mã hóa – đây là hành động thắt chặt đầu tiên đối với thị trường tiền mã hóa. Tác động trực tiếp nhất của lệnh cấm đã khiến các công ty như Boundless Pay và Patricia buộc phải rời Nigeria đến các quốc gia khác thân thiện với tiền mã hóa. Lệnh cấm hiện tại đối với tiền mã hóa và động thái ra mắt CBDC cũng được xem là nỗ lực của Nigeria nhằm chống lại ảnh hưởng ngày càng tăng của tiền mã hóa đối với lĩnh vực ngân hàng.
Mặc dù lệnh cấm tiền mặt đi đôi với việc thúc đẩy sự phát triển CBDC của Nigeria đã không mang lại nhiều kết quả như mong muốn, nhưng với tiền mã hoá, họ đã khá thành công trong việc ngăn chặn. Tuy nhiên điều khiến các nhà hoạch định chính sách ngạc nhiên là bất chấp lệnh cấm, Nigeria vẫn tiếp tục trở thành một trong những quốc gia có số lượng nhà giao dịch Bitcoin cao nhất thế giới.
Điều gì đã xảy ra? Một loạt câu hỏi nổi lên như: vì sao chính phủ sắp mãn nhiệm lại phê duyệt chính sách công nhận công nghệ blockchain khi lệnh cấm tiền mã hóa, trường hợp sử dụng phổ biến nhất của công nghệ này vẫn còn hiệu quả? Liệu Nigeria có thể vượt qua Trung Quốc, Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) trong việc triển khai công nghệ mới này hay không? Làm thế nào để người ta mong đợi một công nghệ tầm cỡ này phát triển mạnh ở các cấp chính quyền khác nhau tại một quốc gia nơi sự đổi mới hầu như không phát triển mạnh?
Sự chi phối chính trị hiện nay tại Nigeria vẫn còn chìm ngập trong tham nhũng, và công nghệ hay đổi mới và khoa học đang là những khía cạnh ít được chú ý. Ở Nigeria, các chính trị gia quan tâm nhiều hơn đến việc giành chiến thắng trong các cuộc bầu cử hơn là cải thiện cuộc sống của người dân thông qua các dự án phát triển quốc gia.
Chính sách mới của Nigeria còn bị đánh giá là thiếu sự chân thành khi đã không dành sự quan tâm đối với tiền mã hoá đúng cách.
Khác với Vương quốc Anh, nơi mà chính phủ đã thực hiện một cách tiếp cận linh hoạt và cân bằng liên quan đến việc áp dụng blockchain. Nhưng giống như Nigeria, nước này không có chính sách nào thể hiện sự cam kết của họ về vấn đề áp dụng toàn diện. Hầu hết các quốc gia đều tỏ ra không chắc chắn, điều này giải thích cho việc tại sao các trường hợp sử dụng khác cho blockchain vẫn ở dạng LÝ THUYẾT và không có ý nghĩa thực tế hoặc không mang lại kết quả rõ ràng.
Nigeria có thể thúc đẩy cuộc cách mạng blockchain ở châu Phi không?
Nếu các nhà hoạch định chính sách Nigeria có thể học hỏi từ Thụy Sĩ, nơi Uport đang tạo điều kiện đăng ký cử tri dựa trên blockchain, họ có thể tận dụng tiềm năng của blockchain để chống lại việc đăng ký cử tri gian lận đang tiếp tục làm suy yếu nền dân chủ trong nước. Tuy nhiên kết quả của cuộc bầu cử tổng thống Nigeria gần đây đã cho thấy, rõ ràng công nghệ mới này không có cơ hội.
Thực tế là tham vọng của nhà nước Nigeria hiện đang vượt xa năng lực của chính họ. Là thị trường tăng trưởng lớn nhất châu Phi, Nigeria có cơ hội khai thác blockchain để tăng tốc nền kinh tế kỹ thuật số. Nhưng bất kỳ chính sách nào có mục đích ươm mầm công nghệ blockchain đều cần giải quyết các điểm đau phát sinh từ quá trình thực hiện.
Nigeria có thể áp dụng công nghệ blockchain mà không cần trải qua một sự chuyển đổi văn hóa lớn trước? Có bao nhiêu dự án công nghệ đầy tham vọng nữa sẽ chết khi đặt chân tới Nigeria? Làm thế nào một công nghệ hiện đại có thể hoạt động ở một đất nước nơi sự bảo thủ vẫn được coi là tiêu chuẩn?
Tin tốt là công nghệ blockchain, không giống như các công nghệ mới nổi khác như AI, có hiệu quả về chi phí. Các quốc gia không cần phải chi hàng tỷ USD để tạo ra một ngành công nghiệp blockchain vì rào cản áp dụng của nó là cực kỳ thấp. Mặt khác, tin xấu là blockchain phải đối mặt với một số thách thức thực hiện khác nhau, từ sự thay đổi giá trị và rào cản quy định đến sự thiếu nhận thức. Trước khi những vấn đề này được giải quyết, công nghệ blockchain sẽ chỉ tồn tại trên giấy và sẽ không có trường hợp sử dụng thực sự nào ngoài tiền mã hóa.
Mặc dù chính sách này là một nỗ lực đáng khen ngợi của Nigeria, nhưng thất bại của nó là các nhà hoạch định chính sách đã chối bỏ việc nhận thức về tiền mã hóa – trường hợp sử dụng được công nhận rộng rãi nhất cho blockchain.
Còn quá sớm để các trường hợp sử dụng blockchain trong những lĩnh vực khác (ngoài tiền mã hóa) vẫn đang ở giai đoạn sơ khai, không đạt được trạng thái khả thi hoặc chưa đủ dễ nhận biết trên toàn thế giới.
PCB Tổng hợp
