Chúng ta cùng nghe một câu chuyện ngắn về món gà nướng BBQ nhé.
Khác với cách nuôi gà thông thường, miền Tây nước Mỹ lại nổi tiếng với món gà thả vườn nướng BBQ. Một ngày đẹp trời, chủ nhà hàng nọ đón một vị khách quen thuộc tên là Mr.Market
Vị khách: Ông chủ, tôi muốn ăn gà nướng BBQ
Chủ quán: OK, hãy đợi tôi 30 phút. Tay chủ quán ra vườn, rải thóc để những con gà từ từ túm lại. Cuối cùng thì ông ta cũng đã chọn được con gà béo nhất, túm cổ nó, cắt tiết và vặt lông sạch sẽ. Sau một hồi, món gà nướng BBQ bắt đầu được phục vụ cho vị khách.
Bạn có cảm thấy điều gì quen thuộc trong đó không?
Chắc là chưa đâu, bây giờ chúng ta sẽ đi sâu vào thực tế với câu chuyện của Newbie.
Một ngày đẹp trời, newbie lướt Facebook, YouTube, thấy những hình ảnh kiếm tiền, ăn mặc sang chảnh đập vào mắt. Newbie bắt đầu tò mò, đọc xong rồi xem video và click tham gia vào các group Telegram. Tại đây, những admin ăn mặc sang chảnh bắt đầu khoe kiến thức, khoe tiền, khoe cách làm giàu. Newbie đang thầm nghĩ kiếm tiền dễ vậy sao.
Sự thật là tôi cũng đã từng nghĩ như vậy.
Lần đầu newbie không tin, nhưng bắt đầu những hình ảnh cuốn hút hơn, những video kiếm tiền thực chiến đẩy ra liên tục khiến newbie tò mò và bắt đầu tìm hiểu, học hỏi kiến thức. Sau đó thì công việc rất quen thuộc và chắc hẳn diễn ra khá thường xuyên với các newbie là mở tài khoản, nạp tiền để trở thành một Trader thực thụ.
Và bạn nhận ra: Trader mới này khác gì những con gà? Những thầy/bà, YouTuber… khác gì với tay chủ quán? Và cuối cùng người được thưởng thức món gà nướng BBQ có phải vẫn là Mr.Market?
Vậy, cảm xúc newbie là gì?
Những newbie hay ngay cả bản thân tôi sau khi học qua được một số kiến thức cơ bản và bước chân vào thị trường đều có rất nhiều loại tâm lý giống nhau: tham lam, FOMO, tò mò, tự tin thái quá, hoảng loạn…
Đầu tiên là newbie tham lam: Loại này thích nhìn vào ví tiền của người khác, mong muốn kiếm tiền thật nhanh, nên khi vào thị trường thường allin tất tay, tiền thường được nạp vào liên tục. Đương nhiên, việc rải thóc của Mr.Market đang thành công khi Newbie vẫn ăn được khá nhiều kèo đầu tiên. Một thời gian ngắn sau bắt đầu dẫn đến một trạng thái tâm lý tự tin thái quá.
Khi tự tin lên cao, Newbie bắt đầu tự phân tích và dự đoán, khoe với rất nhiều người những chiến tích vừa đạt được, và đôi lúc giọng điệu kể chuyện rất giống một chuyên gia lâu năm. Rồi khi nhìn thấy thị trường lên liên tục bắt đầu xuất hiện thêm tâm lý fomo.
Newbie hưng phấn và cảm thấy tiếc khi không vào thêm tiền, nhưng không sao, thị trường đang đẹp quá, newbie tiếp tục nạp tiền và giao dịch liên tục. Ngoài kia khi admin các group đang hô hào mua thêm, newbie càng tự tin vì sắp x5 x10 tài khoản đến nơi rồi. Và đúng thời điểm khi đang hưng phấn tột độ, bỗng nhiên thị trường điều chỉnh, newbie khá thản nhiên, nhưng thị trường vẫn lao dốc, Newbie bắt đầu hoảng loạn, lo lắng và cuối cùng PANIC SELL…..
Đến đây, bạn đã nhận ra newbie chính là gà?
Câu trả lời là: ĐÚNG
Bạn có thể học được rất nhiều kiến thức, nhưng cuối cùng cảm xúc mới là vấn đề trong các cuộc chơi về tiền. Thử nghĩ xem Money game đã tồn tại hàng trăm năm, kiến thức đầy rẫy trên mạng, sách vở. Nhưng rồi 95% người chơi vẫn mất tiền cho thị trường. Điều này cũng lý giải cho những ngộ nhận rằng cứ học kiến thức, học phân tích,…là có thể kiếm được tiền trong thị trường Crypto. Nói như vậy không có nghĩa là không cần học kiến thức, với tôi kiến thức rất cần thiết nhưng chưa đủ.
Vậy làm sao để thoát kiếp gà?
Cá nhân tôi cho rằng đó là: tiền và thời gian.
Những kiến thức của bạn học được khi chưa bỏ tiền vào thị trường bạn sẽ thấy rất tự tin, nhưng khi bắt đầu nạp tiền, tâm lý và cảm xúc mới là thứ chi phối tất cả những hành động của bạn. Không ai có thể giúp bạn điều khiển được cảm xúc ngoại trừ chính bản thân bạn.
Những trải nghiệm lâu dần trong thị trường sẽ giúp bạn nhận ra Money Game là cuộc chơi của tâm lý và cảm xúc. Bạn không kiểm soát được cảm xúc thì bạn mất tất cả.
Kiến thức cộng với trải nghiệm sẽ giúp cho bạn rèn dũa được tâm lý, nhìn rõ hơn bức tranh toàn cảnh của thị trường, bạn sẽ học được cách kiềm chế cảm xúc chi phối, bình tĩnh hơn mỗi khi thị trường điều chỉnh. Chính điều này không những tốt cho bạn khi ở lại lâu dài cùng thị trường mà tốt cho cả trong cuộc sống hàng ngày.
Lời kết
Bài viết này trên quan điểm và trải nghiệm của bản thân, hi vọng những người đi trước sẽ có thêm nhiều góc nhìn đa chiều hơn để chia sẻ lại cùng cộng đồng, giúp cho những người mới bước chân vào thị trường mất tiền ít nhất có thể trước khi kiếm lại nó.
