Kazakhstan đã triển khai thí điểm hoàn thuế giá trị gia tăng (VAT) tự động bằng đồng tenge kỹ thuật số, giảm thời gian xử lý từ 70-75 ngày xuống còn 10-15 ngày.
Ngân hàng Quốc gia Kazakhstan (NBK), phối hợp với Bộ Tài chính, đã hoàn thành dự án thí điểm sử dụng đồng tenge kỹ thuật số, đồng tiền số ngân hàng trung ương (CBDC) của quốc gia, để tự động hóa quy trình hoàn thuế VAT trong giao dịch giữa các doanh nghiệp (B2B).
Theo ông Binur Zhalenov, Giám đốc kỹ thuật số của NBK, việc ứng dụng tính năng lập trình của CBDC cho phép đánh dấu tự động các khoản VAT, giúp rút ngắn đáng kể thời gian hoàn thuế cho các doanh nghiệp xuất khẩu. Mục tiêu cuối cùng là hoàn thuế ngay lập tức.
Thành công của dự án thí điểm này đánh dấu bước tiến quan trọng trong nỗ lực hiện đại hóa hệ thống tài chính của Kazakhstan. Việc loại bỏ quy trình kiểm tra thủ công của Ủy ban Doanh thu Nhà nước góp phần giảm thiểu đáng kể thời gian chờ đợi và nâng cao hiệu quả hoạt động. Hiện tại, khoảng 40 tỷ tenge (tương đương 81,8 triệu USD) đang được lưu hành dưới dạng kỹ thuật số.
Tiềm năng của đồng tenge kỹ thuật số
Kazakhstan đã bắt đầu phát triển CBDC từ tháng 2/2023, tập trung vào khả năng lập trình như một công cụ chống tham nhũng. Cuối năm 2023, Trung tâm Thanh toán Liên ngân hàng được tái cấu trúc thành Tập đoàn Thanh toán Quốc gia, đảm nhiệm vai trò xây dựng hạ tầng cho CBDC. Tháng 11/2023 chứng kiến việc triển khai thí điểm đồng tenge kỹ thuật số cho cả giao dịch bán lẻ và bán buôn.
Sự tích hợp của CBDC vào hệ thống tài chính đã được đẩy mạnh thông qua phát hành thẻ ghi nợ Visa và Mastercard liên kết với tài khoản CBDC bởi các ngân hàng địa phương. Đồng thời, đồng tenge kỹ thuật số cũng được ứng dụng trong các giao dịch bán buôn, bao gồm phát hành stablecoin, mã hóa vàng và thực hiện giao dịch xuyên biên giới thông qua hệ thống SWIFT.
Ông Zhalenov cũng cho biết thêm rằng NBK đang triển khai các dự án thí điểm khác, khám phá tiềm năng của đồng tenge kỹ thuật số trong mua sắm công, tài trợ có mục tiêu từ quỹ đầu tư quốc gia và hỗ trợ đầu tư. Theo ông, những sáng kiến này minh chứng cho tiềm năng to lớn của đồng tiền có khả năng lập trình nhằm cải thiện quy trình hành chính công và hoạt động tài chính.
Một ví dụ điển hình khác về tính ứng dụng của đồng tenge kỹ thuật số là việc sử dụng CBDC để thanh toán cho dự án xây dựng tuyến đường sắt từ trung tâm Kazakhstan đến biên giới Trung Quốc. Tính năng lập trình đảm bảo rằng khoản thanh toán chỉ được thực hiện cho các tổ chức đã hoàn thành đầy đủ các nghĩa vụ theo hợp đồng. Điều này không chỉ minh chứng cho tính hiệu quả của CBDC trong quản lý dòng tiền mà còn góp phần tăng cường tính minh bạch và trách nhiệm giải trình trong các dự án công.