Hệ sinh thái Cardano (ADA) là một blockchain plaftform thế hệ thứ 3, đang phát triển vững chắc và đầy tiềm năng. Cùng tìm hiểu về tổng quan hệ sinh thái Cardano.
Hệ sinh thái Cardano(ADA) là gì?
- Charles Hoskinson, người đồng sáng lập Ethereum, đã ra mắt Cardano vào năm 2017 và định vị nó như một blockchain thay thế cho Ethereum.
- Hệ sinh thái Cardano là một nền tảng blockchain Proof-of-Stake (PoS) phi tập trung thế hệ thứ ba, vượt trội hơn so với mạng Proof-of-Work (PoW). Một lợi thế lớn của Cardano là nó là một loại tiền điện tử thân thiện với môi trường.
- Cardano đặt tên cho các cột mốc chính của mình theo tên các nhà thơ nổi tiếng người Anh. Cardano đã kết thúc giai đoạn Byron, Shelley và Goguen và hiện đang ở giai đoạn Basho.
- Nền tảng, tính phi tập trung, hợp đồng thông minh, quy mô mở rộng và quản trị là năm giai đoạn phát triển của Cardano.
- Cardano Foundation, IOHK và EMURGO chịu trách nhiệm quản lý Cardano.
Ưu điểm của hệ sinh thái Cardano
- Cardano được phát triển nhằm khắc phục những điểm yếu của Bitcoin và Ethereum bởi những đặc tính nổi trội.
- Hệ thống phân tách làm 2 lớp độc lập là đảm bảo tính bảo mật và tốc độ của hệ thống.
- Dự án sử dụng PoS, tránh tốn kém chi phí điện năng và đạt quá trình đồng thuận nhanh chóng.
- ADA – Native token của Cardano là token nằm trong top 10 Marketcap dù không ứng dụng nhiều ở DeFi.
- Số lượng token được staking chiếm 70% cung lưu thông, thể hiện cộng đồng rất tin tưởng vào tương lai của Cardano.
- Cardano là tổ chức có tầm nhìn tập trung vào ứng dụng thực ở ngoài đời hơn trong không gian blockchain và DeFi.
- Cơ chế nâng cấp không làm ảnh hưởng đến cộng đồng như các đợt hardfork của Bitcoin.
- Nhóm phát triển bao gồm nhiều nhà khoa học, lập trình viên có kinh nghiệm từ các nơi trên thế giới.
Đặc điểm nổi bật của hệ sinh thái Cardano
Cardano giúp giải quyết ba vấn đề lớn của Blockchain, gồm:
- Scalability (khả năng mở rộng)
- Interoperability (khả năng tương tác)
- Sustainability (tính bền vững)
Khả năng mở rộng
Khả năng mở rộng của Cardano bao gồm 3 thành tố:
- Transaction Per Second (TPS): Cardano sử dụng thuật toán đồng thuận Ouroboros, thuật toán này thuộc nhóm Proof of stake.
- Network: Cardano sử dụng công nghệ RINA (Recursive Inter-Network Architecture) để chia nhỏ mạng lưới thành nhiều subnetwork, và các subnetwork này có thể tương tác với nhau nếu cần. Từ đó nâng cấp băng thông (bandwidth) của mạng lưới.
- Data Scaling: Để giảm dung lượng data của mỗi transaction, Cardano đang chú ý đến hai giải pháp là Subscriptions (chia vùng) và Sidechains.
Khả năng tương tác
Hiện có rất nhiều blockchain nền tảng khác nhau, tuy nhiên các Blockchain này không thể giao tiếp, tương tác với nhau được. Theo roadmap được công bố, Cardano sẽ có giải pháp về khả năng tương tác giữa các Blockchain khác nhau sau giai đoạn Goguen (trong 5 giao đoạn trên roadmap)
Tính bền vững
Thông thường tính bền vững của một dự án Blockchain được rất nhiều người quan tâm, điều này đảm bảo được lợi cho nhà phát triển cũng như những người đồng hành cùng dự án là các node, … Đối với Cardano sau khi IOHK kết thúc hợp đồng vào năm 2020, nhiều khả năng dự án sẽ tính đến việc tạo một quỹ từ việc thu phần ADA khi một block mới được tạo ra như Dash.
ADA là gì?
- “ADA” là tên của token quản trị của Cardano. Mục tiêu của ADA là cung cấp giao dịch một cách nhanh chóng và an toàn, cho phép người dùng sử dụng các hợp đồng và ứng dụng thông minh.
- ADA không thể được đào như Bitcoin. Thay vào đó, nếu muốn sở hữu nó bạn phải tham gia staking hoặc mua trên sàn giao dịch tiền điện tử.
- Ngoài ra, tốc độ giao dịch token ADA nhanh chóng với một khoản phí thấp đã thu hút lượng lớn nhà đầu tư trong việc tối ưu chi phí.
Use cases của token Cardano (ADA)
Giống như ETH trong mạng Ethereum, ADA trong hệ sinh thái Cardano có 5 mục đích sử dụng như sau:
- Phần thưởng: ADA coin dùng làm phần thưởng khối cho các node trong mạng lưới khi Cardano bắt đầu kích hoạt chức năng này ở testnet Shelly thông qua Staking.
- Staking: Người dùng có thể lấy ADA coin đi stake thông qua các pool staking và sẽ được chia thưởng khi node tạo ra block mới.
- Thanh toán: Trong tương lai, đồng coin ADA có thể được dùng để thanh toán chi phí khi người dùng phát hành tài sản (UIA) trên nền tảng của Cardano.
- Tiền tệ: ADA còn được dùng như một loại tiền tệ (medium of exchange).
- Phí giao dịch trên Cardano Blockchain: Coin ADA được dùng để thanh toán phí giao dịch trong mạng lưới của Cardano.
Thông tin về token Cardano (ADA) được cập nhật ngày ngày 15/05/2022:
- Marketcap: ~ 18 tỷ USD
- Rank: #7.
- Giá ATH: $3.09 (2/9/2021).
- Giá ATL: $0.017 (1/10/2017).
- Circulating Supply: 33,700,550,913 ADA (75% tổng cung).
- Total Supply: 45,000,000,000 ADA.
- Sàn list ADA: Binance, Huobi, Kucoin, Gate, Coinbase, OKEx,..
ADA Token Allocation
Tổng cung cố định của đồng ADA coin là 45 tỷ và được đội ngũ phát triển phân bổ thành ba phần với tỷ lệ như sau:
- 25,927,070,538 ADA (~57,6%) được bán ra thị trường qua ICO.
- 5,185,414,108 ADA (~11,5%) do IOHK, Cardano Foundation và Emurgo nắm giữ.
- 13,887,515,354 ADA (~30,9%) dành cho staking rewards.
Các layer của Cardano
Blockchain Cardano có hai layer: The Settlement Layer và The Computation Layer
- The Settlement Layer (CSL) chịu trách nhiệm chính trong việc giải quyết các giao dịch ADA trong ‘network peers’.
- The Computation Layer (CCL) được xây dựng cùng các hợp đồng thông minh và các ứng dụng phi tập trung.
Các nhà phát triển đã xây dựng một giao thức phân lớp để tối đa hóa khả năng của mạng lưới cho việc sửa đổi giao thức và triển khai soft fork.
Roadmap của hệ sinh thái Cardano
Hệ sinh thái Cardano đề ra 5 giai đoạn cho roadmap của họ và được chia theo mốc thời gian sau:
- 9/2017: Bryon – Giai đoạn nền tảng: Đây là giai đoạn mạng lưới giao dịch Proof of Stake (PoS) được phát triển, cho phép ADA token có thể được giao dịch và lưu trữ. Đây cũng là giai đoạn IOHK ra mắt ví Daedalus và Emurgo ra mắt ví Yoroi, tính đến thời điểm hiện tại, đây cũng là hai ví được sử dụng nhiều nhất ở hệ sinh thái Cardano.
- 7/2020: Shelly – Giai đoạn phi tập trung: Đây là giai đoạn Cardano bắt đầu phi tập trung hóa mạng lưới của mình bằng cách cho phép nhiều cá nhân và tổ chức có thể staking ADA để trở thành Validator, điều này sẽ giúp mạng lưới Cardano tăng tính bảo mật và tiếp cận được với nhiều người dùng hơn.
- 3/2021: Goguen – Giai đoạn Smart Contract: Cardano phát triển và ra mắt Smart contract cho phép các dApp có thể hoạt động trên mạng lưới Cardano, tuy nhiên giai đoạn này đang bị trì trệ khiến nhiều dự án có tầm nhìn phát triển trên hệ sinh thái Cardano chưa thể ra mắt sản phẩm hoặc phải sử dụng mạng lưới Ethereum để thay thế.
- Hiện tại: Basho – Giai đoạn mở rộng quy mô: Trong giai đoạn này, Cardano sẽ giới thiệu mạng lưới sidechain với cơ chế sharding để mở rộng dung lượng mạng lưới mà không ảnh hưởng đến yếu tố bảo mật.
- Tương lai: Voltaire – Giai đoạn quản trị phi tập trung: Trong giai đoạn này, cơ chế quản trị phi tập trung sẽ được áp dụng. Bất kỳ người dùng nắm giữ ADA đều được tham gia đề xuất và biểu quyết đối những đề xuất từ cộng đồng.
Đối tác & Backers
Hiện tại, đứng sau hệ sinh thái Cardano chính là 3 tổ chức Cardano Foundation, Emurgo và IOHK. Ba tổ chức trên không công bố nhiều thông tin về vai trò đối với Cardano, thông tin chỉ được tiết lộ sơ lược họ là tổ chức về tài chính và công nghệ blockchain đã support Cardano từ giai đoạn đầu cho đến thời điểm hiện tại.
Ngoài ra, cộng đồng còn biết đến Cardano nhiều qua Charles Hoskinson, ông là đồng sáng lập Ethereum và đã tách ra phát triển Cardano từ 2015 (chính thức launch 2017).
Trong phần 1 chúng ta có một cái nhìn tổng quan về hệ sinh thái Cadarno. Cùng tìm hiểu về các mảnh ghép trong hệ sinh thái trong phần 2 của bài viết nhé!
Tổng hợp