Blockchain là một công nghệ đầy tiềm năng, hứa hẹn sẽ mang lại sự minh bạch, nhanh chóng và tiết kiệm cho các lĩnh vực được áp dụng. Tuy nhiên, để phát huy hết ưu điểm của blockchain, khả năng tương tác là một trong các thứ không thể bỏ qua.
Blockchain là công nghệ sổ cái phân tán cho phép người dùng ghi lại và theo dõi các giao dịch một cách rõ ràng, minh bạch trong mạng, theo dõi các tài sản đang nắm giữ, tạo tài sản mới và sự di chuyển của các các tài sản đó trên blockchain.
Bản chất phân tán của blockchain đảm bảo không có thực thể nào được có thể kiểm soát hoạt động của mạng. Thay vào đó, blockchain được bảo mật bởi một mạng lưới các node hoặc công cụ khai thác xác thực và xử lý các giao dịch.
Mặc dù các blockchain có nhiều khả năng, nhưng khả năng tương tác giữa các blockchain với nhau chưa thực sự phát triển. Hiện tại, hầu hết các blockchain đều hoạt động riêng lẻ, việc kết nối được chúng sẽ giúp cải thiện tính ứng dụng của công nghệ này.
Ngoài ra, khả năng tương tác có thể cải thiện việc áp dụng blockchain bằng cách cho phép một blockchain trao đổi dữ liệu với nhiều blockchain khác. Do đó, các tài sản kỹ thuật số trên một blockchain có thể được chuyển sang một blockchain khác dễ dàng và an toàn, giúp việc sử dụng các ứng dụng phi tập trung trên nhiều chuỗi trở nên tiện lợi hơn.
Mỗi blockchain là một thực thể riêng biệt, chúng không thể tương tác với nhau. Ví dụ: hãy xem trường hợp của Ethereum và Tron. Vì cả hai blockchain đều khác nhau, chúng chỉ có thể tương tác với nhau bằng giải pháp tương tác.
Nếu các blockchain có thể hoạt động cùng nhau, việc tương tác với nhau và trao đổi thông tin sẽ dễ dàng hơn. Điều này có thể làm cho ngành công nghiệp blockchain trở nên hiệu quả và cạnh tranh hơn. Khi đó, người dùng sẽ chọn sử dụng các nền tảng dựa trên blockchain vì chúng đẫ dễ dàng truy cập hơn.
Mọi blockchain đều có Dapp riêng (DeFi, DEX, …), nên người dùng sẽ phải chuyển đổi giữa các mạng khác nhau để sử dụng chúng. Khả năng tương tác blockchain giúp các tài sản di chuyển một cách liền mạch giữa các mạng này. Các nhà phát triển có thể đạt được một trong những cách khả năng tương tác bằng cách tạo các phiên bản của cùng một nội dung trên nhiều mạng.
Tiếp theo, một giải pháp cầu nối có thể kết nối cả hai chuỗi, khóa và giải phóng tài sản khi cần thiết. Vì các giải pháp tương tác hoạt động thông qua hợp đồng thông minh nên quá trình này vẫn được phân cấp.
Các nhà phát triển phải tạo điều kiện kết nối các blockchain để thu thập thông tin từ nhau trong khi vẫn duy trì sự phân cấp cần thiết. Do đó, việc có các hệ sinh thái blockchain được kết nối sẽ tốt hơn là tách chúng ra.
Tại sao khả năng tương tác là cần thiết
Tiềm năng thành công của công nghệ blockchain có thể được tăng cường bằng cách cho phép các mạng blockchain khác nhau tương tác và chia sẻ thông tin.
Tuy nhiên, điều này là khó khăn do không có khả năng trao đổi dữ liệu giữa nhiều blockchain. Chẳng hạn, người dùng không thể chuyển tài sản từ blockchain Ethereum sang Binance Smart Chain mà không sử dụng cầu nối chuỗi chéo.
Cầu nối và các giải pháp tương tác khác cho phép người dùng chuyển tài sản qua nhiều blockchain. Một ví dụ phổ biến là stablecoin Tether (USDT) trên Ethereum, TRON và các mạng chuỗi khối khác.
Cầu nối hoạt động bằng cách có tài sản trên cả hai blockchain. Vì vậy, ví dụ: người dùng muốn gửi USDT từ chuỗi khối Ethereum đến TRON. Token ERC-20 sẽ bị khóa vào cầu và một lượng token TRC-20 tương đương sẽ được phát hành.
Cầu nối hoạt động thông qua các hợp đồng thông minh tự động thực hiện khi các điều kiện bắt buộc được đáp ứng . Vì vậy, người dùng có thể di chuyển tài sản giữa các blockchain mà không cần một thực thể trung gian tập trung.
Khả năng kết nối giữa các chuỗi khối sẽ giúp mọi người dễ dàng tương tác với các giao thức và ứng dụng phi tập trung (Dapps) vì họ sẽ không phải mua token gốc của từng mạng. Thay vào đó, họ có thể sử dụng một loại token hoặc tài sản trên nhiều mạng thông qua các cầu nối.
Side-chain, Atomic Swaps, và Cross-chain
Một cách để người dùng có thể đạt được khả năng tương tác với blockchain là phát triển một sidechain. Sidechains là các blockchain độc lập hoạt động cùng với chuỗi chính và thường được kết nối thông qua một cầu nối.
Mục đích của sidechain là xử lý các giao dịch cho blockchain chính, giúp giảm sự quá tải trên chuỗi chính.
Ví dụ: blockchain Ethereum từng bị tắc nghẽn khi có quá nhiều giao dịch cần xử lý. Khi mạng tắc nghẽn, thời gian giao dịch chậm hơn và phí đắt hơn.
Blockchain chính có thể hưởng lợi rất nhiều từ việc các giao dịch của nó được chuyển sang các side-chain. Điều này cho phép chuỗi chính xử lý ít giao dịch hơn, ngăn ngừa tắc nghẽn mạng.
Khả năng tương tác cũng bao gồm việc chuyển token từ blockchain này sang blockchain khác thông qua Atomic swap (đôi khi được gọi là hoán đổi chuỗi chéo).
Chức năng của hoán đổi chuỗi chéo phụ thuộc vào các hợp đồng thông minh có thể quản lý nhiều loại token. Một giao dịch swap token sẽ được thực hiện tự động bởi các hợp đồng thông minh khi đáp ứng các điều kiện nhất định. Người dùng không thể thực hiện Atomic swap trên một số blockchain mà không thiết lập cầu nối chuỗi chéo trước. Sử dụng các cầu nối này giúp người dùng có thể chuyển tài sản qua các blockchain riêng biệt.
Tóm lại, khả năng tương tác có thể giúp tăng cường áp dụng công nghệ blockchain bằng cách đơn giản hóa trải nghiệm người dùng cho những ai muốn tương tác với các giao thức trên nhiều mạng. Ngoài ra, khả năng tương tác có thể tạo ra nhiều blockchain thích hợp hơn vì người dùng sẽ không bị khóa trong một mạng duy nhất khi giao dịch.