Sự kiện halving Bitcoin thứ tư diễn ra vào ngày 19/4 đã thu hút sự chú ý không chỉ bởi cột mốc đáng nhớ, mà còn bởi những tác động tiềm năng lên tương lai của mạng lưới. Việc giảm một nửa lượng Bitcoin mới được tạo ra thông qua khai thác đã làm dấy lên câu hỏi về khả năng mở rộng của Bitcoin và vai trò của các giải pháp layer 2.
Mặc dù khó dự đoán liệu hoạt động này có duy trì hay không, một số người tin rằng “Kỷ nguyên V” – khoảng thời gian dẫn đến halving tiếp theo vào năm 2028 – sẽ là lúc các giải pháp layer 2 của Bitcoin như Lightning Network thực sự bùng nổ.
Ra mắt cùng thời điểm halving, giao thức Runes cho phép tạo meme coin trên Bitcoin đã góp phần tạo ra hàng trăm token mới, mang lại hơn 80 triệu đô la phí cho thợ đào. Hoạt động giao dịch gia tăng này cũng đẩy chi phí giao dịch Bitcoin lên mức trung bình trên 70 USD, tăng hơn 1.300% so với trung bình 30 ngày trước đó, theo TokenTerminal.
Ava Chow, nhà phát triển Bitcoin Core, nhận định phí giao dịch tăng cao sẽ thúc đẩy người dùng tìm kiếm các giải pháp thay thế như Lightning Network, Fedimint, Ark và các layer 2 khác. Báo cáo của Messari cũng đồng tình, cho rằng với hoạt động on-chain ngày càng tăng, các giải pháp layer 2 không còn là lựa chọn xa xỉ mà là điều cần thiết.
Sự thay đổi tư duy này được thúc đẩy bởi giao thức Ordinals, cho phép lưu trữ dữ liệu trên satoshi, đơn vị nhỏ nhất của BTC. Hơn 3 tỷ đô la doanh thu từ việc bán “inscription” Ordinal và số lượng giao dịch gần 2 triệu cho thấy tiềm năng của Bitcoin như một nền tảng để xây dựng.
Tuy nhiên, Ordinals không phải là yếu tố duy nhất đẩy phí Bitcoin tăng cao. BitVM – một giao thức để chuyển tính toán off-chain, cho phép mọi người xây dựng các hợp đồng thông minh giống Ethereum trên Bitcoin. Babylon đang xây dựng cách thức staking và kiếm lợi nhuận trên BTC. Các giải pháp layer 2 như Stacks và Merlin đang trở thành nơi phát triển của các ứng dụng phi tập trung và meme coin. Thậm chí token liên quan đến Layer 2 Bitcoin đã vượt trội hơn BTC sau halving, ví dụ STX của Stack tăng gần 20%.
Tuy nhiên, việc chuyển sang layer 2 cũng có những thách thức. Người dùng có số dư Bitcoin thấp có thể gặp khó khăn khi sử dụng các nền tảng như Lightning Network. Đây là hệ quả của “Cuộc chiến Kích thước Khối” trước đây, khi cộng đồng quyết định mở rộng chuỗi thông qua các lớp 2 thay vì tăng kích thước khối Bitcoin.
Halving Bitcoin đã tạo ra động lực mới cho sự phát triển của các giải pháp lớp 2. Tuy nhiên, những thách thức về khả năng tiếp cận và khả năng mở rộng vẫn cần được giải quyết để đảm bảo tương lai bền vững cho mạng lưới Bitcoin.
