Crypto không giống như USD, Euro, bảng Anh và các loại tiền tệ khác được các Chính Phủ hậu thuẫn khi không được hỗ trợ chính thức bởi bất kỳ ngân hàng trung ương hoặc Chính Phủ nào.
Sự thật về bitcoin
Theo truyền thống, tiền tệ được giao dịch trên một thị trường mở tương tự như thị trường chứng khoán, nơi người mua và người bán có thể trao đổi tiền pháp định của họ để lấy bitcoin hoặc ngược lại.
Chỉ hơn 1 thập kỷ trước, bitcoin được giao dịch với giá dưới 1 USD. Gần đây, Bitcoin đã vượt 65.000 USD vào năm 2021 và bất chấp sự sụt giảm, các nhà đầu tư vẫn lạc quan về tài sản này.
Nhưng ai và điều gì quyết định giá của bitcoin và các loại crypto khác, và nó có giá trị thực hay không?
Ai định giá bitcoin?
Các công cụ chính sách tiền tệ, tỷ lệ lạm phát và các phép đo tăng trưởng kinh tế thường ảnh hưởng đến giá trị của một loại tiền tệ. Tuy nhiên, những điều này không áp dụng cho bitcoin vì nó không được phát hành bởi ngân hàng trung ương cũng như không được hậu thuẫn bởi Chính Phủ.
Bitcoin giống như một loại hàng hóa, giá bitcoin phụ thuộc vào số tiền mà người mua sẵn sàng trả, tương tự như cách thị trường xác lập giá vàng, dầu, đường, ngũ cốc và các hàng hóa khác. Giống như bất kỳ thị trường nào, bitcoin chủ yếu chịu sự điều chỉnh của quy luật cung và cầu.
Đặc biệt, không ai định giá bitcoin, cũng như chúng ta không thể giao dịch nó ở một nơi duy nhất. Giá của mỗi thị trường hoặc sàn giao dịch là khác nhau, được xác định bởi cung và cầu.
Giá sẽ tăng nếu nhiều người muốn mua hơn là bán. Giá có xu hướng giảm khi có nhiều người bán hơn. Điều này có thể so sánh với thị trường chứng khoán, bất động sản và phần lớn các thị trường mở khác.
Cầu nhiều hơn, cung ít hơn = Giá tăng
Cung nhiều hơn, cầu ít hơn = Giá giảm
Tại sao giá bitcoin lại thay đổi thường xuyên?
Đó là bởi vì giá bitcoin cực kỳ dễ biến động và không chỉ tỷ giá hối đoái của bitcoin biến động, nhiều thứ, chẳng hạn như cổ phiếu, tiền pháp định, dầu và nhiều sản phẩm khác, có thể khá biến động, lên xuống đáng kể so với tiền tệ cơ bản (chẳng hạn như USD Mỹ).
Crypto, giống như cổ phiếu và hàng hóa, nói chung đều là tài sản có thể giao dịch. Giá của chúng được xác định bởi mức độ quan tâm khi mua chúng trên thị trường (cầu) và lượng khả dụng để mua (cung).
Mối quan hệ giữa 2 yếu tố trên sẽ quyết định giá cả. Nếu có nhu cầu cao đối với một đồng tiền cụ thể nhưng nguồn cung có sẵn bị hạn chế, giá sẽ tăng. Nhu cầu về crypto đôi khi tăng lên bất kể giá trị thực của tiền tệ là bao nhiêu; điều này được gọi là “Quá mua” (overbought).
Ngoài ra, nếu một số lượng đáng kể của một đồng crypto được bán mà không có lý do chắc chắn, nó được mô tả là “Quá bán” (oversold).
Bitcoin hiện là một khoản đầu tư mang tính đầu cơ
Tính hữu ích của bitcoin như một kho lưu trữ giá trị được xác định bởi cách nó hoạt động như một phương tiện trao đổi.
Nếu bitcoin không có công dụng như một phương tiện trao đổi, nó sẽ không hiệu quả khi đóng vai trò là một kho lưu trữ giá trị. Sự quan tâm dành cho việc đầu cơ đã là động lực chính cho giá trị của bitcoin trong phần lớn lịch sử tồn tại của nó.
Tất cả các phân tích kinh tế trước đây về bitcoin đều cố gắng hiểu đồng tiền này qua lăng kính kinh tế học tiền tệ và kết luận rằng nó hoạt động giống một tài sản đầu cơ hơn là một loại tiền tệ chính hiệu.
Các yếu tố có thể ảnh hưởng đến giá của bitcoin
Tương lai của bitcoin được nhiều người coi là thiếu chắc chắn. Mặc dù giá trị của bitcoin có thể tăng trên 100.000 USD, nhưng bitcoin cũng có thể giảm xuống dưới 0. Yếu tố quan trọng duy nhất nhất có thể ảnh hưởng đến giá bitcoin là hành động của Chính Phủ. Các cơ quan quản lý ở Mỹ và trên toàn thế giới có thể ban hành luật hoặc quy định mới hạn chế hoặc nghiêm cấm hoàn toàn Bitcoin.
Các tin tức xấu về crypto cũng làm giảm sự chấp nhận của cộng đồng trên diện rộng. Các sự kiện địa chính trị và tuyên bố của các Chính Phủ nhằm điều chỉnh bitcoin là một trong những tin bài khiến người giao dịch bitcoin trở nên sợ hãi.
Những ảnh hưởng từ môi trường bên ngoài cũng có thể đẩy giá bitcoin lên. Ví dụ, Tweet của CEO Tesla – Elon Musk đã nhiều lần tác động đến mức giá của thị trường crypto. Catherine Wood – CEO của Ark Invest, là một người ủng hộ bitcoin nổi tiếng khác, bà đã góp một phần giúp thúc đẩy thị trường đi lên.
Hơn nữa, các nhà đầu tư ban đầu đã tích lũy được một lượng bitcoin đáng kể, được mệnh danh là cá voi bitcoin, cũng có khả năng xoay chuyển thị trường bằng cách tham gia vào một giao dịch lớn.
Điều quan trọng là phải thừa nhận rằng đầu tư vào bitcoin cực kỳ dễ bay hơi và rủi ro. Mặc dù bạn có thể mua bitcoin và kiếm lời, nhưng những rủi ro mất mát đáng kể vẫn luôn tồn tại song song.
Vì vậy, nên giới hạn các khoản đầu tư bitcoin trong những khoản tiền dù mất cũng không sao.
Hoài niệm
Bitcoin đã phá vỡ mốc 1 USD vào tháng 4/2011, tung ra đợt tăng giá nhỏ đầu tiên. Nó tăng khoảng 3.000% trong 3 tháng tiếp theo, đạt mức cao từ 29 – 32 USD (tùy thuộc vào nguồn) vào tháng 6/2011. Đến tháng 11/2011, giá đã giảm trở lại 2 USD.
Điều gì đã làm cho Bitcoin trở nên có giá trị?
Nguồn cung hạn chế: bitcoin có nguồn cung tối đa là 21 triệu đồng. Sẽ không bao giờ có hơn 21 triệu Bitcoin tồn tại.
Theo nhiều chuyên gia, nguồn cung hạn chế hoặc khan hiếm góp phần lớn tạo nên giá trị của bitcoin.
Không thể sao chép: Không ai có thể giả mạo bitcoin vì nó hoạt động trên một sổ cái blockchain được bảo mật.
Điều gì khiến giá bitcoin tăng và giảm?
Nói một cách đơn giản, giá bitcoin tăng khi có nhu cầu lớn hơn và nó giảm khi có ít nhu cầu trên thị trường.
Điều gì xảy ra với bitcoin sau khi tất cả 21 triệu được khai thác?
Sau khi tất cả bitcoin đã được khai thác:
- Doanh thu của thợ đào sẽ phụ thuộc hoàn toàn vào phí giao dịch.
- Giá và sức mua của bitcoin sẽ điều chỉnh để thiếu nguồn cung mới.
- Các đồng tiền sẽ được đúc với tỷ lệ cố định để đảm bảo dòng chảy thanh khoản ổn định.
- Nguồn cung hạn chế sẽ khiến bitcoin trở thành một loại tài sản khan hiếm, có thể làm tăng giá của nó trong tương lai. Điều này sẽ làm cho nó trở nên hấp dẫn hơn đối với các nhà đầu tư và người dùng.
Dựa trên một số dự đoán về bitcoin, đồng bitcoin cuối cùng sẽ được khai thác vào khoảng năm 2140.
Tổng kết
- Mua cổ phiếu mang lại cho bạn quyền sở hữu trong một công ty, trong khi mua bitcoin cung cấp cho bạn quyền sở hữu số crypto bạn đã mua bằng tiền của mình.
- Vì bitcoin không được phát hành hoặc quản lý bởi Chính Phủ, nó không phải tuân theo các chính sách tiền tệ của Chính Phủ.
- Giá bitcoin chủ yếu bị ảnh hưởng bởi nguồn cung, nhu cầu thị trường, tính sẵn có, các loại crypto cạnh tranh và tâm lý của nhà đầu tư.
- Nguồn cung bitcoin bị hạn chế; có một số lượng bitcoin hữu hạn và những đồng tiền cuối cùng dự kiến sẽ được khai thác vào năm 2140.
