Trung Đông hiện đang nổi lên như những nhà tài trợ chính cho các công ty trí tuệ nhân tạo (AI) tại Thung lũng Silicon trong năm qua.
Theo CNBC, số tiền đầu tư của các quỹ đầu tư quốc gia (SWF) đến từ các quốc gia giàu dầu mỏ như Ả Rập Xê-út, Các Tiểu Vương quốc Arab Thống nhất (UAE), Kuwait và Qatar đã tăng gấp 5 lần chỉ trong vòng một năm. Trong đó, quỹ MGX của UAE là một ví dụ điển hình khi tham gia vào vòng gọi vốn mới của OpenAI, nâng mức định giá của công ty này lên 150 tỷ USD.
Sự bùng nổ của các quỹ đầu tư này là minh chứng cho tiềm lực tài chính hùng hậu của các quốc gia vùng Vịnh. Theo Goldman Sachs, tổng tài sản của các nước thuộc Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh (GCC) dự kiến tăng từ 2,7 nghìn tỷ USD lên 3,5 nghìn tỷ USD vào năm 2026.
Quỹ Đầu tư Công cộng Ả Rập Xê-út (PIF) hiện có quy mô lên đến 925 tỷ USD, và đang thực hiện một loạt các thương vụ đầu tư theo chương trình “Tầm nhìn 2030” của Hoàng tử Mohammed bin Salman. PIF đã đầu tư vào các công ty như Uber, và chi mạnh tay vào giải đấu golf LIV và bóng đá chuyên nghiệp.
Trong khi đó, Mubadala của UAE quản lý 302 tỷ USD, Ủy ban Đầu tư Abu Dhabi quản lý 1 nghìn tỷ USD, Qatar Investment Authority quản lý 475 tỷ USD và quỹ của Kuwait quản lý hơn 800 tỷ USD.
Cũng trong thời gian gần đây, MGX – quỹ AI từ Abu Dhabi, đã hợp tác với BlackRock, Microsoft và Global Infrastructure Partners nhằm huy động 100 tỷ USD cho các dự án đầu tư vào trung tâm dữ liệu và hạ tầng. MGX được thành lập vào tháng 3 năm nay với Mubadala và công ty AI G42 là đối tác sáng lập.
Mubadala cũng đang đầu tư vào Anthropic, một đối thủ cạnh tranh của OpenAI, và đã thực hiện 8 giao dịch liên quan đến AI trong bốn năm qua. Trong khi đó, Tuy nhiên, Anthropic đã từ chối nhận tiền từ Ả rập Xê-út trong vòng gọi vốn gần đây do lo ngại về an ninh quốc gia.
PIF của Ả Rập Xê-út đang đàm phán để tạo ra một liên doanh trị giá 40 tỷ USD với công ty đầu tư mạo hiểm Andreessen Horowitz của Mỹ. Đồng thời, họ cũng đã thành lập một quỹ AI chuyên dụng mang tên Saudi Company for Artificial Intelligence (SCAI).
Không chỉ riêng Trung Đông, các quỹ tài sản nhà nước khác trên thế giới cũng đang rót vốn vào AI. Bpifrance của Pháp đã thực hiện 161 thương vụ AI và học máy trong 4 năm qua, trong khi Temasek của Singapore đã hoàn thành 47 thương vụ. GIC, một quỹ được hậu thuẫn bởi Singapore, đã hoàn thành 24 thương vụ.
Dòng vốn khổng lồ này khiến một số nhà đầu tư tại Thung lũng Silicon lo ngại về hiệu ứng SoftBank, khi các công ty như Uber và WeWork từng bị đẩy lên mức định giá cao chót vót trước khi gặp phải những khó khăn lớn.
Đối với Mỹ, việc các quỹ tài sản nhà nước đầu tư vào các công ty Mỹ, thay vì các đối thủ cạnh tranh như Trung Quốc, là một ưu tiên về mặt địa chính trị.
Jared Cohen của Viện Nghiên cứu Toàn cầu Goldman Sachs cho biết có một lượng vốn lớn đến từ các quốc gia như Ả Rập Xê-út và UAE, và họ sẵn sàng triển khai vốn trên toàn cầu. Ông mô tả họ là “các quốc gia có sức ảnh hưởng địa chính trị”
