Lộ trình thị trường crypto trở nên sâu sắc hơn sau khi một thỏa thuận giải cứu được đề xuất sụp đổ.
Thế giới crypto vừa trải qua những ngày hỗn loạn, với sự bùng nổ trên Twitter, giá thầu mua lại sàn giao dịch gây sốc – sau đó đã sụp đổ – và giá trị token sụt giảm.
Vào thứ Ba, sàn giao dịch lớn nhất thế giới, Binance Holdings Ltd., bàn bạc mua lại đối thủ đang gặp khó khăn FTX.com. Nhưng ngay thứ Tư, Binance đã từ bỏ thỏa thuận với lý do các vấn đề tài chính của FTX cũng như các cuộc điều tra. Quyết định từ bỏ thương vụ đã thêm một đòn vào quy trình crypto đang diễn ra, Bitcoin phản ứng tin tức giảm xuống mức thấp nhất trong hai năm.
Mặc dù crypto được xem như một ngách của ngành tài chính, nhưng câu chuyện giữa hai trong số những người chơi hàng đầu đã làm mất cân bằng hệ sinh thái crypto và có khả năng gây ra hậu quả sâu rộng.
Binance và FTX là gì?
Đây là hai trong số các sàn giao dịch crypto lớn nhất, là thị trường nơi các nhà đầu tư mua, bán và lưu trữ token. Binance là sàn giao dịch crypto lớn nhất tính theo khối lượng giao dịch – và FTX nằm trong top 5, theo dữ liệu từ CoinMarketCap (thuộc sở hữu của Binance).
Ai điều hành chúng?
2 sàn được dẫn dắt bởi hai trong số những người nổi tiếng nhất trong thế giới crypto: Changpeng Zhao (CZ) của Binance và Sam Bankman-Fried (SBF) của FTX.
Trước kia là một nhà giao dịch tại Jane Street, cho đến vài tuần trước, người đàn ông tóc xoăn 30 tuổi này đã nổi danh khắp mọi nơi trong ngành công nghiệp crypto – ủng hộ các dự án đang thịnh hành bao gồm BlockFi, Voyager Digital và Celsius. FTX của anh được các quỹ như Softbank Vision Fund, quỹ giàu có Temasek của Singapore và Kế hoạch hưu trí của giáo viên Ontario là những nhà đầu tư.
Zhao là một công dân Canada gốc Hoa, di cư đến Vancouver năm 12 tuổi và tốt nghiệp ngành khoa học máy tính tại Đại học McGill ở Montreal. Zhao bắt đầu xây dựng Binance vào năm 2017 tại Thượng Hải – nhưng chính phủ Trung Quốc đã cấm các sàn giao dịch crypto cùng năm đó. Hiện Zhao đang sống ở Dubai.
Tại sao mọi chuyện lại đổ bể?
Trở lại năm 2019, Binance đã đầu tư vào FTX, sau đó là một sàn giao dịch phái sinh. Năm tiếp theo, Binance tung ra các dịch vụ crypto của riêng mình, nhanh chóng trở thành công ty dẫn đầu trong lĩnh vực này.
Căng thẳng gia tăng khi hai công ty ngày càng có những hành động bất đồng với các cơ quan quản lý. Bankman-Fried đang điều trần tại Quốc hội Mỹ, trong khi Binance được cho là đang phải đối mặt với các cuộc điều tra pháp lý trên toàn thế giới.
Hai công ty cũng đã cạnh tranh về tài sản, cả hai đều đấu thầu tài sản của Voyager Digital. FTX.US, chi nhánh của FTX tại Mỹ đã thắng trong cuộc đấu giá.
Zhao và Bankman-Fried đã đấu khẩu rầm rộ trên Twitter trong nhiều tháng, xung đột về các vấn đề khác nhau, từ vận động hành lang cho các chính trị gia Mỹ đến cáo buộc về các giao dịch gian lận.
Vậy điều gì vừa xảy ra trong thế giới crypto?
Cuối tuần qua, Zhao đã tweet rằng Binance sẽ thanh lý số lượng token FTT phát hành bởi FTX mà mình đang nắm giữ.
Dòng tweet này theo sau một câu chuyện từ trang tin tức crypto CoinDesk nói rằng Alameda Research, một nhà giao dịch thuộc sở hữu của người sáng lập FTX là Bankman-Fried có rất nhiều tài sản dưới dạng token FTT.
Điều đó làm dấy lên những lo ngại về tình trạng của FTX và các nhà đầu tư bắt đầu rút tiền. Token FTT giảm mạnh. Một ngày trước khi đạt được thỏa thuận, Bankman-Fried đã nói trên Twitter rằng tài sản trên FTX “vẫn ổn” và “một đối thủ cạnh tranh đang cố gắng chống lại chúng tôi bằng những tin đồn sai lệch”.
Vào thứ Ba, CZ đã thông báo về khả năng tiếp quản FTX, với quá trình thẩm định sẽ được tiến hành “trong những ngày tới”.
Sau đó, vào cuối giờ chiều thứ Tư theo giờ New York, Binance cho biết họ sẽ rút khỏi thỏa thuận và nói rằng các vấn đề từ đối thủ của họ “nằm ngoài tầm kiểm soát hoặc khả năng trợ giúp của Binance”. Các giám đốc điều hành của Binance đã phát hiện ra khoảng cách giữa nợ phải trả và tài sản của FTX có thể lên tới hơn 6 tỷ USD.
Bên cạnh đó các cơ quan quản lý Mỹ đang điều tra xem FTX có xử lý đúng các khoản tiền của khách hàng hay không, cũng như mối quan hệ của họ với các bộ phận khác trong ngành crypto của Bankman-Fried, bao gồm cả công ty giao dịch Alameda Research.
Điều này có ý nghĩa gì đối với thị trường?
Nó tạo ra rất nhiều sự không chắc chắn cho các nhà đầu tư, khiến họ lo lắng về khả năng lây lan hiệu ứng đổ vỡ do FTX và người đồng sáng lập Sam Bankman-Fried đóng gây ra.
FTT, token của sàn giao dịch FTX đã giảm thêm hơn 40% vào thứ Tư sau khi sụt giảm hơn 70% vào thứ Ba, bên cạnh là hầu như mọi đồng tiền kỹ thuật số đều đang gặp khó khăn.
Bitcoin đã giảm tới 15% xuống còn 15,987 USD vào thứ Tư, thấp nhất kể từ tháng 11/2020, khiến rất nhiều người đang giữ Bitcoin rơi xuống đáy.
Điều này có ý nghĩa gì đối với người dùng FTX?
Sự không rõ ràng! Những khách hàng lo lắng về tương lai của sàn giao dịch đã rút ra số Bitcoin trị giá 430 triệu USD chỉ trong vòng 4 ngày.
Điều này ảnh hưởng đến CZ và SBF như thế nào?
Một vở hài kịch đối với SBF, người từng được xem là hình mẫu thành công nhất trong ngành.
Theo Chỉ số tỷ phú của Bloomberg, 53% cổ phần của Bankman-Fried trị giá khoảng 6,2 tỷ USD trước khi tiếp quản vào thứ Ba, dựa trên vòng gây quỹ đó và hiệu suất sau đó của các công ty crypto được giao dịch công khai. Alameda Research, đã đóng góp 7,4 tỷ USD vào tài sản cá nhân của SBF.
Chỉ số tài sản Bloomberg giả định rằng các nhà đầu tư FTX hiện tại, bao gồm cả Bankman-Fried sẽ hoàn toàn bị xóa sổ bởi gói cứu trợ của Binance và rằng gốc rễ của các vấn đề của sàn giao dịch bắt nguồn từ Alameda.
Kết quả là cả FTX và Alameda đều được nhận giá trị 1 USD. Điều đó khiến giá trị ròng của SBF vào khoảng 1 tỷ USD, giảm từ 15,6 tỷ USD vào thứ Ba. Mức thua lỗ 94% là sự sụp đổ trong một ngày lớn nhất từ trước đến nay của các tỷ phú được Bloomberg theo dõi.
Ngay cả sau khi rút khỏi thỏa thuận, việc Bankman-Fried bị sa thải khiến CZ trở thành người đứng đầu trong thế giới crypto. CZ cũng đã có một thời kỳ khó khăn, tài sản đã giảm 84% tính đến thời điểm hiện tại, theo Chỉ số tỷ phú – nhưng vẫn được ước tính trị giá 14,9 tỷ USD.
Điều này có ý nghĩa gì về mặt quy định?
Cuộc chơi này và cách nó diễn ra nhanh chóng chính là một ví dụ rõ ràng cho các nhà quản lý, những người lo ngại về việc thiếu hành lang pháp lý trong không gian crypto tự do. Các cơ quan tài phán đã xem xét các quy tắc nới lỏng hơn có thể ít có khả năng làm như vậy – đặc biệt là sau vài tháng trước khi các vụ nổ trong hệ sinh thái Terra/Luna và quỹ đầu cơ Three Arrows Capital.
Chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo?
Bankman-Fried đã nói với các nhà đầu tư của FTX.com vào hôm thứ Tư rằng công ty cần bơm tiền mặt, nếu không sẽ phải nộp đơn phá sản, Bloomberg News đưa tin.
Cho dù FTX có sống sót sau cuộc khủng hoảng này hay không, toàn bộ ngành công nghiệp đều phải đối mặt với nguy cơ ảnh hưởng.
