Các chuyên gia đánh giá hệ thống thanh toán BRICS có ba ưu thế: né lệnh trừng phạt, giảm chi phí giao dịch và giảm phụ thuộc vào hạ tầng tài chính phương Tây.
Một làn sóng phân tích quốc tế đang đánh giá tác động tiềm tàng của hệ thống thanh toán BRICS đối với vị thế thống trị của đồng USD trong thương mại toàn cầu. Các chuyên gia từ nhiều tổ chức uy tín cho rằng hệ thống này có thể dần làm lung lay vị trí độc tôn của USD trong giao dịch quốc tế thông qua việc cung cấp một giải pháp thay thế cho mạng lưới SWIFT truyền thống.
Alexander Ignatov, thuộc Trung tâm Nghiên cứu Các Thiết chế Quốc tế tại Học viện Tổng thống Nga, nhấn mạnh ba yếu tố chính thúc đẩy nhu cầu về một hệ thống thanh toán thay thế: vượt qua sự phụ thuộc vào hạ tầng tài chính phương Tây, giảm chi phí giao dịch và đa dạng hóa rủi ro tài chính. Theo ông, những yếu tố này đang tạo ra động lực mạnh mẽ cho sự phát triển của các nền tảng thanh toán mới ngoài SWIFT.
BRICS giảm phụ thuộc vào hệ thống tài chính phương Tây
Anton Tabakh, nhà kinh tế trưởng tại tổ chức xếp hạng Expert RA, đưa ra nhận định sắc bén về cốt lõi vấn đề: hệ thống thanh toán mới sẽ giúp các quốc gia thực hiện giao dịch mà không cần tuân thủ các lệnh trừng phạt đơn phương từ phương Tây, đặc biệt đối với Nga và các nước bị hạn chế tiếp cận hệ thống tài chính quốc tế.
Trong cuộc phỏng vấn với tờ Izvestia, ông tuyên bố: “Lợi thế lớn nhất của các nền tảng thanh toán mới là chúng không do Mỹ hoặc châu Âu kiểm soát, không thể bị sử dụng để áp đặt lệnh trừng phạt, và không phụ thuộc vào thay đổi chính sách của chính phủ Mỹ, khu vực đồng euro hay bất kỳ quốc gia đơn lẻ nào.”
Tabakh cũng cho rằng sự xuất hiện của các hệ thống thanh toán thay thế sẽ giảm bớt vị thế thống trị của đồng USD trong giao dịch thương mại quốc tế. Ông nhấn mạnh rằng các sự kiện gần đây – bao gồm các chính sách thuế quan mang tính đối đầu dưới thời chính quyền Trump – đã làm suy yếu vai trò dẫn dắt thị trường tài chính của Mỹ.
“Một trong những yếu tố đang duy trì vị thế thống trị của đồng USD là thiếu hạ tầng tài chính thay thế,” ông nói thêm. “Nhưng khi các lựa chọn thay thế bắt đầu hình thành, việc làm suy giảm vị thế này sẽ không còn quá khó khăn.”
Những phân tích này xuất hiện ngay sau khi Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov thông báo tuần trước rằng đề xuất về hệ thống thanh toán BRICS sắp tới sẽ mở rộng cho cả các quốc gia không phải thành viên của khối, cho thấy tham vọng mở rộng ảnh hưởng của hệ thống này ra ngoài phạm vi các nước BRICS truyền thống.
