Phái đẹp đã có những đóng góp đáng kể cho lĩnh vực công nghệ trong suốt chiều dài lịch sử, tuy nhiên những thành tựu của họ thường bị bỏ qua hoặc đánh giá chưa xứng đáng.
Bằng cách nêu bật những thành tựu của phụ nữ, thế giới sẽ dần phá bỏ các định kiến, công nhận thành tựu và thúc đẩy bình đẳng giới trong toàn ngành.
Việc công nhận những đóng góp của phụ nữ trong lĩnh vực công nghệ cũng tạo ra những động lực, hình mẫu cho các cô gái và phụ nữ trẻ, truyền cảm hứng cho họ theo đuổi ước mơ của mình trong lĩnh vực công nghệ, đồng thời đóng góp cho một ngành công nghệ đa dạng và toàn diện hơn.
Để chào mừng ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3 và tôn vinh phái đẹp, hãy cùng Diễn đàn Phổ cập Blockchain vinh danh 11 phụ nữ có ảnh hưởng nhất trong lịch sử ngành công nghệ.
1. Ada Lovelace
Ada Lovelace (1815-1852) là một nhà toán học và được xem là nữ lập trình viên máy tính đầu tiên. Bà từng làm việc với nhà khoa học nổi tiếng, Charles Babbage trong việc thiết kế “Công cụ phân tích” – tiền thân của máy tính hiện đại. Bà Lovelace được các nhà khoa học xem là người viết những mã nguồn đầu tiên dành cho máy tính, đặt nền móng cho ngành điện toán hiện đại.
Nhà khoa học Charles Babbage từng nhận xét, Ada Lovelace là “phù thuỷ của các con số”.
Bà từng phải đối mặt với nạn phân biệt giới tính vào thế kỷ 19, nhưng với tài năng nổi bật trong lĩnh vực lập trình đã giúp bà được công nhận là một trong những nhân vật quan trọng nhất trong lịch sử điện toán. Thành tựu của Lovalace như một lời nhắc nhở về tầm quan trọng của sự đa dạng và hòa nhập trong ngành công nghệ.
2. Margaret E. Knight
Margaret E. Knight (1838-1914) là một nhà phát minh và kỹ sư nổi tiếng thế kỷ 19 với phát minh ra máy gấp và túi giấy đáy phẳng, được cấp bằng sáng chế vào năm 1871.
Bà thành lập Công ty Túi giấy Phương Đông vào năm 1870, tạo ra những chiếc túi giấy đựng hàng hóa có hình thức tương tự như những chiếc túi được sử dụng trong các thế hệ sau. Bà đã nhận được hàng chục bằng sáng chế trong các lĩnh vực khác gồm bằng sáng chế cho động cơ quay, máy cắt giày,… và và trở thành biểu tượng của việc trao quyền cho phụ nữ.
Bà cũng tạo ra một động cơ van tay áo cải tiến và thiết bị an toàn cho khung dệt. Vì vậy những cải tiến của bà không chỉ dành riêng cho lĩnh vực giấy. Knight đã để lại di sản trong ngành công nghệ với nhiều phát minh dù phải trải qua thời kỳ phân biệt giới tính, đặc biệt trong một môi trường công việc do nam giới làm chủ.
3. Grace Hopper
Grace Hopper (1906-1992) là một nhà khoa học máy tính người Mỹ và là Sĩ quan trong Hải quân Mỹ. Bà là lập trình viên đầu tiên cho máy tính Mark I của IBM và phát triển trình biên dịch đầu tiên cho một ngôn ngữ lập trình. Bà còn phát triển nhiều trình biên dịch khác cho các ngôn ngữ lập trình như ARITH-MATIC, MATH-MATIC và FLOW-MATIC.
Bà bắt đầu dạy toán tại Đại học Vassar năm 1931, và trở thành giáo sư năm 35 tuổi. Năm 1985 bà Hopper được phong cấp bậc Chuẩn Đô đốc và nghỉ hưu từ ngày 14/8/1986. Tại một buổi lễ được tổ chức tại Boston vào dịp bà về hưu, bà đã được trao Huân chương của Bộ Quốc phòng Mỹ. Ngoài ra bà còn nhận được 40 bằng danh dự của nhiều trường đại học trên thế giới.
Thành công của bà Hopper trong lĩnh vực phát minh và khoa học máy tính rất nổi bật dù phải đối mặt với sự phân biệt giới tính. Tuy nhiên những thành tựu đó đã truyền nguồn cảm hứng mạnh mẽ cho phụ nữ trong lĩnh vực khoa học công nghệ.
4. Katherine Johnson
Trong thời kỳ “chạy đua” vào không gian, không thể không nhắc đến Katherine Johnson – nhà toán học nữ và khoa học máy tính huyền thoại người Mỹ với các kết quả tính toán trong cơ học quỹ đạo khi còn làm việc tại NASA, tạo tiền đề cho sự thành công của chuyến bay có người lái đầu tiên vào vũ trụ.
Trong suốt sự nghiệp 35 năm ở NASA và trước đó là Ủy ban tư vấn quốc gia về hàng không, bà có biệt tài khi tính toán các phép tính phức tạp bằng tay và tiên phong trong việc sử dụng máy tính để thực hiện các phép tính. NASA nhận định “bà có vai trò lịch sử như là một trong những phụ nữ Mỹ gốc Phi đầu tiên trở thành nhà khoa học NASA”.
Những thành tựu đáng chú ý của Johnson với tư cách là một nhà toán học và nhà khoa học máy tính được vinh danh bằng các Huân chương của Tổng thống và Quốc hội Mỹ, dù bà phải đối mặt với sự phân biệt giới tính và phân biệt chủng tộc khi bà là phụ nữ da màu.
5. Jean Jennings Bartik
Jean Jennings Bartik (1924-2011) là một trong những lập trình viên đầu tiên của máy tính điện tử đời đầu ENIAC. Bà Bartik và năm phụ nữ khác được giao nhiệm vụ lập trình cỗ máy khổng lồ, dùng để tính toán quỹ đạo đạn đạo trong Thế chiến II.
Ngoài ra bà cộng sự nhanh chóng trở thành những người điều hành cho các tính toán hạt nhân của Los Alamos và mở rộng danh mục lập trình của cỗ máy này.
Một trong những lời khuyên mà bà Bartik từng nhận được sau những thành công trong lĩnh vực công nghệ là: “đừng bao giờ để bất kỳ ai nói với bạn rằng bạn không thể làm điều gì vì họ nghĩ bạn không thể. Bạn có thể làm bất cứ điều gì, đạt được bất cứ thứ gì nếu bạn nghĩ mình có thể và tự rèn luyện bản thân để đạt được thành công”.
Bà cũng đưa ra những lời động viên cho các cô gái và phụ nữ theo đuổi ước mơ của mình rằng: “nếu cuộc sống của tôi đã chứng minh được điều gì đó, thì các bạn cũng đừng bao giờ sợ mạo hiểm và thử trải nghiệm những điều mới”.
6. Radia Perlman
Nhà khoa học máy tính Radia Perlman được ghi nhận là người đã tạo ra giao thức Spanning Tree (STP), một nền tảng quan trọng của các hoạt động mạng máy tính hiện đại. Những đổi mới của bà đã tạo ra tác động to lớn đến cách các mạng tự tổ chức và di chuyển dữ liệu.
Bà Perlman được bầu làm thành viên của Học viện Kỹ thuật Quốc gia Mỹ vào năm 2015 vì những đóng góp cho các giao thức bắc cầu và định tuyến Internet. Bà cũng được xem là chuyên gia về các giao thức mạng và bảo mật, nhận hơn 50 bằng sáng chế.
Bà hai lần được tạp chí Data Communications vinh danh là một trong 20 người có ảnh hưởng nhất trong ngành khoa học máy tính (1992 và 1997). Năm 2005, Perlman được nhận Giải thưởng Phụ nữ có Tầm nhìn về Tầm nhìn đầu tiên của Viện Anita Borg. Đây cũng được xem là nguồn cảm hứng cho phụ nữ hiện đại trong ngành công nghệ.
7. Anita Borg
Anita Borg (1949-2003) là một nhà khoa học máy tính người Mỹ nổi tiếng vì ủng hộ quyền đại diện của phụ nữ và sự tiến bộ chuyên nghiệp trong công nghệ. Bà đã thành lập Viện Phụ nữ trong Công nghệ và Lễ kỷ niệm Phụ nữ trong ngành điện toán Grace Hopper. Công việc của Borg tập trung thúc đẩy sự đa dạng trong lĩnh vực công nghệ và cải thiện sự đại diện của phụ nữ trong lĩnh vực này.
Mục tiêu của Anita Borg là có 50% phụ nữ tiêu biểu đại diện trong lĩnh vực điện toán vào năm 2020. Bà luôn cố gắng để các lĩnh vực kỹ thuật trở thành nơi phụ nữ được đại diện một cách bình đẳng ở tất cả các cấp, và là nơi phụ nữ có thể tác động và hưởng lợi từ công nghệ.
8. Carol Shaw
Carol Shaw (sinh năm 1955) là một trong những nữ nhà thiết kế và lập trình game đầu tiên trong ngành công nghiệp trò chơi điện tử.
Bà được biết đến nhiều nhất với việc tạo ra game bắn súng Atari 2600, River Raid (1982) cho Activision. Bà đã làm việc cho Atari, Inc. từ năm 1978 đến năm 1980, nơi bà đã thiết kế nhiều game khác như 3-D Tic-Tac-Toe (1978) và Video Checkers (1980).
Năm 2017, bà Shaw đã nhận được Giải thưởng Biểu tượng Công nghiệp tại The Game Awards. Những thành tựu nổi bật với tư cách là nhà lập trình game nữ đầu tiên, Carol Show đã truyền nguồn cảm hứng tích cực cho thế hệ phụ nữ ngày nay đang làm việc ngành công nghiệp trò chơi.
9. Shafi Goldwasser
Shafi Goldwasser (sinh năm 1959) là một nhà khoa học máy tính người Mỹ gốc Israel. Bà từng giành giải Turing Award danh giá vào năm 2012 từ Hiệp hội Khoa học máy tính.
Bà hiện là giáo sư Kỹ thuật Điện và Khoa học Máy tính tại Viện Công nghệ Massachusetts, giáo sư khoa toán học tại Viện khoa học Weizmann, Israel, đồng sáng lập và nhà khoa học tại tập đoàn Duality Technologies, đồng thời là giám đốc của Viện Simons về Lý thuyết Máy tính tại Đại học California.
Những đóng góp của bà Goldwasser cho ngành mật mã học và khoa học máy tính đã thúc đẩy sự đa dạng và hòa nhập trong ngành công nghệ, mang đến những kinh nghiệm quan trọng để phá vỡ rào cản và thúc đẩy bình đẳng trong các lĩnh vực do nam giới chiếm ưu thế.
10. Susan Kare
Susan Kare (sinh năm 1954) là một nghệ sĩ và nhà thiết kế đồ họa người Mỹ nổi tiếng với những đóng góp về giao diện và kiểu chữ cho chiếc Apple Macintosh đầu tiên từ năm 1983 đến năm 1986.
Bà từng là cố vấn thiết kế cho Microsoft, IBM, Sony Pictures, Facebook, Pinterest và hiện bà là nhân viên của Niantic Labs. Bà Kare cũng là người tiên phong đầu tiên của nghệ thuật Pixel và giao diện đồ hoạ máy tính. Bà được tôn vinh là một trong những nhà công nghệ quan trọng nhất của thế giới hiện đại.
Những đóng góp của bà Kare Susan cho sự phát triển của thiết kế giao diện người dùng và nghệ thuật Pixel như một lời nhắc nhở về tầm quan trọng của sự đa dạng và sáng tạo của phụ nữ trong ngành công nghệ.
11. Lynn Conway
Lynn Conway (sinh năm 1938) là một nhà khoa học máy tính, kỹ sư điện người Mỹ. Bà nổi tiếng vì những đóng góp cho sự phát triển của kiến trúc máy tính.
Bà từng làm việc tại IBM vào những năm 1960 và phát minh ra cách xử lý lệnh động tổng quát, một bước tiến quan trọng được sử dụng trong Out-of-order execution, được hầu hết các bộ xử lý máy tính hiện đại sử dụng để cải thiện hiệu suất. Bà cũng khởi xướng cuộc cách mạng thiết kế chip Mead–Conway VLSI trong thiết kế vi mạch tích hợp (VLSI) với quy mô rất lớn.
Sự tiên phong trong lĩnh vực khoa học máy tính và vi điện tử, cũng như sự ủng hộ của bà đối với quyền của người chuyển giới đã mang đến những bài học quan trọng nhằm thúc đẩy sự đa dạng và hòa nhập công nghệ, cũng như là biểu tượng cho phụ nữ hiện tại học tập.
PCB Tổng hợp