Có thể nói thứ gây đau đầu nhất cho các nhà đầu tư khi giao dịch đó chính là phí Gas. Việc phí quá cao hay bất hợp lý có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận rất nhiều.
Thậm chí đôi khi muốn làm retroactive hay tương tác với smart contract cũng khiến các trader phải đắn đo hay bỏ qua nếu phí cao quá, đặc biệt là trên Ethereum, nơi nổi danh với phí giao dịch thuộc hàng cao “khét tiếng”.
Phí Gas là gì?
Phí Gas là một loại phí giao dịch mà bạn phải trả để giao dịch được thực hiện. Trong đó, Gas là đơn vị đo lường năng lượng máy tính cần dùng để thực hiện được một giao dịch cụ thể trên network.
Nếu như thông thường đi xe máy phải đổ xăng mới chạy được, thì trong giao dịch blockchain cũng vậy, bạn phải có Gas thì hệ thống mạng lưới mới thực hiện giao dịch được.
Trong hình dưới đây, bạn có thể quan sát việc thực hiện một giao dịch đi qua rất nhiều bước tính toán của máy tính, cứ mỗi bước như vậy đều đòi hỏi có Gas để tiến hành.
Như vậy, Gas sẽ được dùng để:
- Hoàn thành giao dịch.
- Thực hiện hợp đồng thông minh (smart contract).
- Khởi chạy các ứng dụng phi tập trung (dApp)
- Thanh toán cho việc lưu trữ dữ liệu.
Ví dụ dễ hiểu trong thực tế, bạn muốn chạy 10km thì cần phải đổ 0.5 lít xăng và trả 9000 VND. Tương tự trong blockchain và crypto, nếu muốn thực hiện giao dịch chuyển 1000 ETH qua ví khác trên Ethereum network, thì cần một lượng gas để tiến hành giao dịch ⇒ Lượng gas này sẽ được quy thành ETH để chi trả.
Phân biệt Gas Limit và Gas Price
Cấu trúc của phí Gas sẽ bao gồm 2 phần: Gas Price và Gas Limit
Gas Limit là gì?
Gas Limit là lượng gas tối đa mà người dùng sẵn sàng trả để thực hiện một hoạt động hoặc xác nhận một giao dịch. Giá trị mặc định của Gas Limit thay đổi tùy thuộc vào thời gian và loại giao dịch. Người dùng được quyền thiết lập Gas Limit.
Sự cần thiết của Gas Limit để hoàn thành một giao dịch phụ thuộc vào mức độ phức tạp của giao dịch đó. Giao dịch càng phức tạp thì càng tiêu tốn nhiều tài nguyên tính toán. Do đó, lượng gas tiêu thụ càng nhiều.
Gas Price là gì?
Gas Price là số tiền tính bằng đồng coin gốc của blockchain đó mà người dùng sẵn sàng chi cho mỗi đơn vị Gas.
Gas Price sẽ ảnh hưởng đến tốc độ xác nhận giao dịch của miner/validator trong network và đưa chúng vào block mới.
Gas Price mà người dùng sẵn sàng trả càng cao ⇒ Phần thưởng của miner/validator càng cao ⇒ Miner/Validator sẽ xác nhận giao dịch của bạn càng nhanh. Ngược lại, Gas Price mà người dùng sẵn sàng trả càng thấp ⇒ Người dùng sẽ phải đợi lâu hơn. Nếu không vội, bạn có thể tiết kiệm tiền bằng cách đặt Gas Price thấp hơn.
Riêng blockchain Ethereum sẽ tính Gas Price bằng đơn vị Gwei, bản thân Gwei là một mệnh giá của ETH – mỗi Gwei bằng 0,000000001 ETH (10-9 ETH).
Ví dụ: Thay vì nói rằng Gas Fee là 0,000000001 ETH, anh em có thể nói Gas Fee là 1 Gwei. Hiện nay, Ethereum chính là nền tảng blockchain thu hút được số lượng lớn Dapp xây dựng và phát triển trên đó. Người chơi hệ DeFi nhất định phải hiểu rõ Ethereum và cũng như gas fee của Ethereum để bắt trend cho kịp thời.
Giả sử khi giao dịch, Gas Limit Ethereum là 21,000 và Gas Price là 106 Gwei. Như vậy:
Gas Fee = 21,000 x 106 Gwei = 2,226,000 Gwei ~ 0,002226 ETH
Có nghĩa là bạn sẵn sàng trả 0,002226 ETH để giao dịch được thực hiện.
Phí Gas trên các Blockchain
Giao dịch trên Blockchain nào, trả Gas Fee bằng coin của blockchain đó. Điều này có nghĩa là tùy vào nền tảng blockchain khác nhau mà phí Gas cũng được tính ở những đơn vị khác nhau.
Nói cách khác, khi thực hiện giao dịch hay muốn chuyển token ở blockchain nào, bạn sẽ dùng chính đồng coin gốc của blockchain đó để trả phí giao dịch.
Gas Fee ở mỗi blockchain là hoàn toàn không giống nhau. Bạn muốn giao dịch trên blockchain nào thì phải đảm bảo có đồng coin gốc của blockchain đó làm Gas. Cụ thể:
- Muốn giao dịch trên Ethereum: Mua, bán, lưu trữ token ERC20 như ETH, USDT ERC20,…. ⇒ Trả Gas Fee bằng đồng Ether (ETH).
- Muốn giao dịch trên Solana: Mua, bán, lưu trữ token SPL như SRM, RAY,… ⇒ Trả Gas Fee bằng đồng Solana (SOL).
- Muốn giao dịch trên Binance Smart Chain: Mua, bán, lưu trữ token BEP20,… ⇒ Trả Gas Fee bằng đồng Binance Coin (BNB).
Nếu vẫn băn khoăn không biết nên dùng đồng nào để làm phí Gas (Gas Fee) khi sử dụng blockchain nào, bạn có thể xem ở hình dưới đây:
Chú thích:
- Father Token: Đồng coin bạn dùng làm Gas Fee tương ứng với các blockchain.
- Child Token: Là các chuẩn token được hỗ trợ trên các blockchain tương ứng.
Tại sao phải cần có Gas Fee?
Với sự xuất hiện của Gas Fee:
- Hạn chế việc spam mạng lưới, tăng tính bảo mật của network.
- Tăng hiệu suất khi thực hiện các thuật toán tiến hành giao dịch. Các nhà phát triển sẽ phải cố gắng để giới hạn số bước cần dùng đến khi thực hiện giao dịch để tiết kiệm chi phí.
- Chi trả cho những nỗ lực và đền bù cho lượng năng lượng máy tính được sử dụng của miner.
Mẹo dể tiết kiệm phí Gas khi swap trên các AMM
Hiện tại đang có rất nhiều AMM để cácbạn có thể sử dụng và giao dịch đồng coin mà mình mong muốn như:
- Pancakeswap trên BSC;
- SerumSwap, LunaDEX trên Solana;
- Uniswap, Sushiswap trên Ethereum;
- MDEX trên Heco Chain.
Bạn có thể áp dụng thêm các tip dưới đây để tiết kiệm phí Gas:
- Tối ưu hóa các bước giao dịch, càng ít bước càng tốt. Vì cứ mỗi bước, bạn sẽ phải tốn gas để thực hiện làm tăng phí gas.
- Lường trước số gas để hạn chế việc thiếu gas khiến giao dịch thất bại và tốn thêm phí. Dùng các website Scan để tham khảo phí giao dịch và chọn thời điểm gas rẻ để tiến hành các giao dịch. Điển hình: EtherScan cho Ethereum, BSCscan cho Binance Smart Chain,…..
- Theo dõi mật độ giao dịch của mạng lưới để tránh những lúc nghẽn mạng, phí Gas cao và có nguy cơ thực hiện giao dịch thất bại. Ví dụ: Trước khi giao dịch trên Ethereum, bạn có thể check thông tin mật độ giao dịch trên Ethereum.
Lời kết
Phí Gas là mối quan tâm muôn thuở của các nhà đầu tư khi bước vào thế giới Crypto, hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về nó và có thêm những mẹo để có thể khiến trải nghiệm với Gas Fee trở nên bớt mệt mỏi hơn.
Nguồn: Coin98