Google đề xuất hợp pháp hóa việc huấn luyện AI trên dữ liệu có bản quyền, chỉ trích các quy định xuất khẩu hạn chế trong khi 781 dự thảo luật AI đang chờ xem xét tại Mỹ.
Google vừa công bố đề xuất chính sách AI nhằm phản hồi kế hoạch “Hành động AI Quốc gia” của chính quyền Trump, đánh dấu động thái mới nhất sau OpenAI trong cuộc đua ảnh hưởng đến việc định hình quy định AI tại Mỹ. Đề xuất này nổi bật với quan điểm ủng hộ mạnh mẽ việc giảm bớt các hạn chế bản quyền cho việc huấn luyện AI và kêu gọi một cách tiếp cận “cân bằng” đối với các quy định kiểm soát xuất khẩu.
Tranh cãi về quyền sở hữu trí tuệ và dữ liệu huấn luyện
Điểm gây tranh cãi nhất trong đề xuất của Google liên quan đến việc sử dụng các tài liệu được bảo vệ bởi quyền sở hữu trí tuệ. Tập đoàn công nghệ này cho rằng “quyền sử dụng hợp lý và các ngoại lệ về khai thác dữ liệu và văn bản” là “cực kỳ quan trọng” đối với sự phát triển của AI. Google muốn hợp pháp hóa quyền cho phép các công ty huấn luyện AI trên dữ liệu công khai – bao gồm cả dữ liệu có bản quyền – với ít hạn chế.
“Những ngoại lệ này cho phép sử dụng các tài liệu có bản quyền, công khai có sẵn cho việc huấn luyện AI mà không ảnh hưởng đáng kể đến quyền lợi của các chủ sở hữu,” Google viết trong tài liệu, “và tránh được các cuộc đàm phán kéo dài, không thể đoán trước và không công bằng với các chủ sở hữu dữ liệu.”
Đề xuất này xuất hiện trong bối cảnh Google đang đối mặt với nhiều vụ kiện từ các chủ sở hữu dữ liệu, những người cáo buộc công ty đã sử dụng dữ liệu của họ mà không thông báo hay đền bù. Các tòa án Mỹ vẫn chưa đưa ra phán quyết về việc liệu học thuyết “sử dụng hợp lý” có bảo vệ các nhà phát triển AI khỏi các vụ kiện liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ hay không.
Google cũng chỉ trích các quy định kiểm soát xuất khẩu hiện tại do chính quyền Biden áp đặt, cho rằng chúng có thể “gây tổn hại đến mục tiêu cạnh tranh kinh tế” bằng cách “đặt gánh nặng không cân xứng lên các nhà cung cấp dịch vụ đám mây của Mỹ.” Quan điểm này đối lập với tuyên bố của Microsoft, công ty đã khẳng định vào tháng 1 rằng họ “tự tin” có thể “tuân thủ đầy đủ” các quy định này.
Trong đề xuất chính sách, Google cũng kêu gọi đầu tư “dài hạn và bền vững” vào nghiên cứu và phát triển (R&D) cơ bản trong nước, đồng thời phản đối các nỗ lực gần đây của chính phủ liên bang nhằm cắt giảm chi tiêu. Công ty đề xuất chính phủ nên công bố các bộ dữ liệu hữu ích cho việc huấn luyện AI thương mại và đảm bảo rằng máy tính và các mô hình “sẵn có rộng rãi” cho các nhà khoa học.
Trong một môi trường pháp lý đang phát triển nhanh chóng với 781 dự thảo luật AI đang chờ xử lý tại Mỹ, Google cũng cảnh báo về việc áp đặt những nghĩa vụ quá nặng nề đối với các nhà phát triển AI. Công ty lập luận rằng trong nhiều trường hợp, nhà phát triển của một mô hình “hầu như không có sự hiểu biết hoặc kiểm soát” về cách thức mô hình được sử dụng và do đó không nên chịu trách nhiệm về việc sử dụng sai mục đích.
Google cũng cho rằng các yêu cầu công bố thông tin, như những quy định mà EU đang xem xét, là “quá rộng” và có thể dẫn đến việc tiết lộ bí mật thương mại hoặc thông tin nhạy cảm về an ninh quốc gia, tạo cơ hội cho đối thủ sao chép sản phẩm hoặc phá vỡ mô hình.