Giá dầu đang chứa mức tăng rủi ro địa chính trị 10 USD/thùng khi Iran đe dọa đóng eo biển Hormuz sau các cuộc không kích của Mỹ.
Thị trường dầu mỏ toàn cầu đang đối mặt với làn sóng lo ngại mới khi căng thẳng tại Trung Đông leo thang sau các cuộc không kích của Mỹ nhằm vào Iran. Các chuyên gia phân tích của Goldman Sachs cho biết giá dầu hiện đang giao dịch với phần mức tăng địa chính trị khoảng 10 USD/thùng, phản ánh việc giới đầu tư định giá rủi ro gián đoạn nguồn cung lớn với xác suất 10-15%.
Mối đe dọa chính đến từ khả năng Iran có thể chặn dòng chảy dầu qua eo biển Hormuz – một trong những tuyến vận chuyển năng lượng thiết yếu nhất thế giới. Khoảng gần 1/5 lượng dầu thô và khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG) toàn cầu đi qua eo biển này, khiến bất kỳ gián đoạn nào cũng có thể gây chấn động thị trường năng lượng và tác động dây chuyền lên kinh tế toàn cầu.
Vào khoảng 10:30 sáng Chủ nhật theo giờ miền Đông, có báo cáo cho biết Quốc hội Iran đã ủng hộ kế hoạch đóng cửa eo biển Hormuz, với quyết định cuối cùng đang chờ sự phê chuẩn của cơ quan an ninh quốc gia tối cao Iran.
Bốn kịch bản của Goldman Sachs
Trong ghi chú thị trường được chia sẻ bởi Zerohedge, các chiến lược gia Goldman Sachs đưa ra bốn kịch bản leo thang khác nhau. Kịch bản đầu tiên cho thấy giá dầu duy trì quanh mốc 72 USD/thùng nếu nguồn cung vật lý chưa bị tác động. Ba kịch bản còn lại đều có khả năng đẩy giá vượt mốc 100 USD/thùng.
Nếu Iran phát động tấn công trực tiếp hoặc phong tỏa tuyến hàng hải, Goldman dự báo giá dầu Brent có thể vượt 90 USD/thùng. Trong kịch bản cực đoan nhất, nếu 15-17 triệu thùng/ngày bị gián đoạn do việc đóng cửa hoàn toàn eo biển, giá dầu có thể tạm thời vọt lên vùng 120-150 USD/thùng.
Tehran cũng có thể chỉ “ra đòn tâm lý” – đe dọa để đẩy giá tăng mà không hành động thật sự, một chiến thuật đã được sử dụng trong các cuộc khủng hoảng trước đây để gây áp lực lên thị trường năng lượng toàn cầu.
Phản ứng từ phía Mỹ cũng rất quyết liệt. Ngoại trưởng Marco Rubio gọi ý tưởng đóng eo biển là một “hành động tự sát” và nhấn mạnh rằng “những người đầu tiên nên phẫn nộ là chính phủ Trung Quốc, vì phần lớn nguồn dầu của họ đi qua đó” trong chương trình Face the Nation.
Thị trường dự đoán cũng phản ánh sự biến động trong tâm lý nhà đầu tư. Trong khi xác suất Iran thực sự đóng eo biển được ghi nhận ở mức 52% vào tối thứ Bảy, con số này đã giảm còn 34% vào Chủ nhật. Thị trường dự đoán đã ghi nhận khối lượng giao dịch lên đến 1,83 triệu USD kể từ khi ra mắt.
Các chuyên gia trong ngành cũng dự báo tác động ngắn hạn sẽ rất rõ ràng. Andy Lipow từ công ty tư vấn năng lượng Lipow Oil Associates nhận định với CNN: “Chúng ta sẽ chứng kiến giá dầu 80 USD khi thị trường mở cửa đầu tuần.” Sau các cuộc không kích, Ngoại trưởng Iran đã tuyên bố Mỹ “vượt qua một lằn ranh đỏ rất lớn”, làm tăng thêm căng thẳng trong khu vực.
