Chatbot AI có khả năng giảm niềm tin vào thuyết âm mưu bằng cách cung cấp thông tin chính xác và lập luận logic.
Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Science vào giữa tháng 9 đã mang đến hy vọng mới trong cuộc chiến chống lại thông tin sai lệch. Nghiên cứu do các nhà khoa học tại Đại học American thực hiện cho thấy trí tuệ nhân tạo (AI) có thể được sử dụng để bác bỏ niềm tin vào thuyết âm mưu.
Các nhà nghiên cứu đã thiết kế một chatbot dựa trên mô hình ngôn ngữ lớn GPT-4 Turbo của OpenAI, được huấn luyện để phản bác các thuyết âm mưu một cách logic và cung cấp bằng chứng thuyết phục.
Hơn 1.000 người tham gia nghiên cứu đã được yêu cầu mô tả một thuyết âm mưu mà họ tin tưởng và lý giải tại sao họ tin vào nó. Sau đó, họ được trò chuyện với chatbot, trong đó chatbot cung cấp thông tin và bằng chứng để bác bỏ thuyết âm mưu đó.
Kết quả cho thấy, sau khi tương tác với chatbot, niềm tin của người tham gia vào thuyết âm mưu đã giảm trung bình 21%. Thậm chí, 25% người tham gia đã chuyển từ trạng thái tin tưởng chắc chắn sang trạng thái không chắc chắn.
Tiềm năng và thách thức
Trong bối cảnh thông tin sai lệch và thuyết âm mưu tràn lan như hiện nay, nghiên cứu này chứng minh AI có tiềm năng lớn trong việc thuyết phục thay đổi suy nghĩ của con người, đặc biệt là trong việc chống lại thuyết âm mưu.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu lưu ý rằng nghiên cứu này chỉ là bước đầu tiên. Những người tham gia là những người được trả tiền để tham gia khảo sát, có thể không đại diện cho những người tin tưởng sâu sắc vào thuyết âm mưu.
Các nghiên cứu tiếp theo cần được thực hiện để đánh giá hiệu quả của chatbot bằng các phương pháp khác, cũng như thử nghiệm với các LLM có biện pháp bảo mật thấp hơn để đảm bảo chatbot không vô tình củng cố thêm tư duy âm mưu.
Các nhà nghiên cứu cũng mong muốn tìm hiểu kỹ hơn các chiến lược tương tác của chatbot, bao gồm cả việc thử nghiệm các phản hồi không lịch sự, để hiểu rõ hơn yếu tố nào góp phần vào sự thành công.
Bên cạnh đó, việc đảm bảo chatbot không tạo ra thông tin sai lệch cũng là một thách thức quan trọng. Các nhà nghiên cứu đã sử dụng một chuyên gia kiểm tra sự thật để đánh giá độ chính xác của thông tin do chatbot cung cấp, đảm bảo rằng chatbot không đưa ra thông tin sai lệch hoặc thiên vị chính trị.
