Blockchain đã và đang tạo ra một làn sóng bùng nổ thúc đẩy sự ra đời không phải là câu chuyện của một token mà là một nền kinh tế crypto xuất hiện tiếp nối vào các học thuyết kinh tế truyền thống.
Nền kinh tế crypto tấn công hay kế thừa học thuyết kinh tế truyền thống?
Chia sẻ tại sự kiện ra mắt bộ sách CryptoGo 101 ngày 18/12 vừa qua tại Hồ Chí Minh, ông Phan Đức Trung, Chủ tịch Decom Holdings, nhà sáng lập Diễn đàn Phổ cập Blockchain cho biết, thế giới tài chính truyền thống đều biết đến học thuyết kinh tế nền tảng của Adam Smith, người được coi là cha đẻ xây dựng học thuyết kinh tế thị trường đầu tiên.
Rất nhiều lý thuyết được mở rộng sau đó và nhiều nhà kinh tế học đã đoạt giải Nobel. Các học thuyết đó góp phần hoàn thiện thêm bức tranh tài chính. Nhưng tất cả các học thuyết đó đều vẫn khai thác từ lý thuyết “Theory of money and banking” đó và cả thế giới trở nên đầy màu sắc hơn hơn với lý thuyết “The Credit Theory of Money”.
Thị trường tiền tệ đã vận dụng nó một cách tuyệt vời để tạo ra giá trị của các đồng tiền quốc gia (fiat). Các đồng tiền được tạo ra bằng cách vận dụng linh hoạt các chính sách từng quốc gia đã tạo nên một sự đan xen tài chính tiền tệ toàn cầu đầy phức tạp. Sự phức tạp đó đã được các nhà học thuật lý luận xây dựng dày công theo sự phát triển thời gian cố gắng làm cho nó vận hành sao cho thật tốt hơn bất chấp các cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu luôn là ẩn số phía trước.
Tháng 11/2008, một whitepaper do Satoshi Nakamoto viết ra với 900 chữ về một đồng tiền mã hoá Bitcoin dựa trên công nghệ blockchain. Bitcoin không những tạo nên một thị trường kinh tế Crypto hàng nghìn tỉ USD mà nó còn báo trước một sự thay đổi về triết lý kinh doanh cũng như ứng dụng công nghệ Blockchain là một cơ sở để tạo ra niềm tin mới. Một niềm tin xa xỉ mà trước đây chỉ giới ngân hàng mới có quyền.
Trước khi Bitcoin ra đời, nền kinh tế tồn tại được gọi là nền kinh tế truyền thống. Tại đó sự tích luỹ tư bản đã tạo ra các đế chế hàng trăm hàng nghìn tỉ USD.
Tổng tài sản của nền kinh tế truyền thống tạo ra trong năm 2020 khoảng 500,000 nghìn tỉ USD, lớn gấp 250 lần nền kinh tế Crypto. Con số này vẫn tiếp tục tăng cao và lượng tích luỹ tư bản ở những định chế tài chính thuộc nền kinh tế truyền thống đã tạo ra những định chế đầu tư hàng trăm, hàng nghìn tỉ USD.
Ông Trung chia sẻ: “Khái niệm Store of Value trong lý thuyết của Adam Smith giờ đây được mở rộng hơn bao giờ hết. Nó không còn phụ thuộc vào bên thứ ba trung gian nữa. Những hành vi tưởng chừng vô nghĩa theo góc nhìn truyền thống của từng cá nhân đều có thể được tập hợp lại tạo nên giá trị làm nên những thứ có giá trị”.
“Một cộng đồng mới được hình thành có thể tin cậy nhau trong một thời gian rất ngắn thông qua lý thuyết trao đổi thông tin mật mã thay vì chờ đợi thẩm định qua hệ thống ngân hàng. Tôi tin rằng đây là một sự tiếp nối học thuyết kinh tế được kế thừa phát triển ở tầm cao hơn chứ không phải là nó chống lại các lý thuyết kinh tế trước đây”. Ông Trung nói thêm.
Sự phát triển của nền kinh tế blockchain/crypto đã thay đổi mạnh mẽ. Các nền tảng blockchain đã ra đời và cập nhật liên tục từ mức ban đầu với testnet nay đã có mainnet hay bridge. Các công ty công nghệ cũng nằm trong các thách thức phải thay đổi theo kịp những phát triển công nghệ và nhu cầu của cộng đồng.
Theo ông Trung thì “quá trình chuyển đổi từ thư viết tay sang email và mạng xã hội chỉ là bước khởi đầu. Bây giờ chúng ta sẽ tiếp tục chứng kiến sự chuyển đổi của sự giàu có, việc làm, các hoạt động hàng ngày… và cả định danh cá nhân sẽ dịch chuyển sang phương diện kỹ thuật số. Và crypto đang là cầu nối trong việc chuyển thông tin từ vật lý sang kỹ thuật số“.
Tiền mã hóa có thể định hình tương lai của Metaverse?
Nhiều chuyên gia trên thế giới cho rằng trong tương lai gần, metaverse sẽ trở thành lối vào cho hầu hết các trải nghiệm kỹ thuật số và là một phần không thể thiếu của hầu hết các trải nghiệm vật lý, có nghĩa là nó sẽ thay đổi cơ bản cách chúng ta sống, tương tác với nhau và kinh doanh. Thậm chí tranh cãi về thuật ngữ metaverse cũng vẫn đang tồn tại.
Hiện có nhiều cách tiếp cận metaverse. Ví dụ metaverse đang được xây dựng trên nền tảng tương tác gamefi hay khái quát là có thể chạy trên các blockchain và các ứng dụng phi tập trung. Hoặc cách tiếp cận về một sự ứng dụng cá nhân hoá vào 3D qua VR, AR hay các thiết bị gắn với con người tạo ra tương tác xa.
Trong một phân tích thị trường gần đây đã ước tính rằng cơ hội thị trường metaverse có thể là khoảng 800 tỷ USD vào năm 2024. Đây có thể được coi là một sự gia tăng siêu sao được dự kiến cho metaverse với quy mô thị trường ước tính như vậy.
Các nhà quan sát nhận định, metaverse đang thực hiện một cuộc cách mạng các nền kinh tế trên toàn cầu, tiềm năng sẽ là chìa khoá để tạo ra các thế hệ công ty hoàn toàn mới. Và đây là lý do tại sao các công ty công nghệ lớn đều nóng lòng tham gia. Bởi có lẽ không ai muốn bị bỏ lại phía sau một thế giới song song đang quá nhiều cơ hội lớn cho nền tài chính tương lai.
Ông Trung dự đoán, khi cuộc đua giữa các công ty công nghệ để xây dựng metaverse chính thức diễn ra thì các nhà đầu tư crypto có khả năng thống trị metaverse, được gọi là web 3.0.
Nhưng ông cũng đưa ra lời khuyên “Trong thế giới phẳng, khái niệm bạn là người đi đầu sẽ không bị cạnh tranh không còn tồn tại. Do đó, các công ty công nghệ cần duy trì năng lực phát triển nền tảng đang sở hữu thay vì quá quan trọng sự cạnh tranh; đồng thời phải phát triển cùng cộng đồng và duy trì tuân thủ pháp luật“.
Như vậy, sự giao thoa học thuật giữa nền kinh tế vật lý và nền kinh tế kỹ thuật số với sự phát triển nhanh chóng của các ứng dụng sẽ tạo ra một bức tranh bùng nổ lan tỏa không chỉ dành cho nhà đầu tư mà còn có sự tham gia của các định chế tài chính.
Ra mắt Bộ sách CryptoGo 101
Bộ sách CryptoGo 101 do CryptoGo dịch thuật và phát hành tại Việt Nam được lấy bản quyền trực tiếp từ bộ sách How to Bitcoin và How to DeFi của CoinGecko. Mở đầu với 3 cuốn sách: Hiểu về Bitcoin; Tài chính Phi tập trung Cơ bản; Tài chính Phi tập trung Nâng cao.
Ông Phan Đức Trung cho biết: “Với những người bắt đầu tham gia vào thị trường crypto, đã là người mới bắt đầu thì đừng sợ hãi và cần nắm đủ các kiến thức, hiểu biết. CryptoGo 101 là một bộ sách khởi nguồn cho những ai chưa biết về lĩnh vực này khi đưa ra các khái niệm, giải đáp các thật ngữ và chỉ rõ cách thức vận hành của thị trường tài chính số.
Riêng tại Diễn đàn Phổ cập Blockchain, nhiệm vụ chính là kết nối cộng đồng với các thông tin, kiến thức, cập nhật công nghệ mới nhất và tư vấn nền tảng pháp lý vững chắc, giúp người quan tâm tiếp cận định chế tài chính phù hợp”, ông Trung kết luận.
Như Nguyễn
