Tiếp nối các di sản của internet, sự phát triển của web3 hứa hẹn sẽ đem lại những tiềm năng lớn đi cùng sự hỗ trợ của các ứng dụng phi tập trung (dApps). Bài viết dưới đây sẽ phản ánh tầm quan trọng của dApps trong web3.
Web3 là gì?
Thế hệ thứ ba của internet hay web3 cho phép các trang web và ứng dụng xử lý thông tin theo cách hiệu quả và thông minh hơn. Một loạt ứng dụng kỹ thuật số mới có thể được hưởng lợi từ những công nghệ như trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (bigdata), công nghệ chuỗi khối (blockchain) và máy học.
Vậy các dApps đóng vai trò gì trong bối cảnh phát triển của web3?
Tương lai của web3 yêu cầu các ứng dụng có thể được sử dụng bởi nhiều nền tảng phần cứng và phần mềm khác nhau, đồng thời đảm bảo sự tiện lợi cho cả hoạt động chuyên nghiệp và giải trí.
Sự phát triển của các công nghệ mới như lưu trữ blockchain và sổ cái phân tán sẽ có tác động đáng kể đến việc tăng cường phân cấp dữ liệu cũng như kiến tạo một môi trường an toàn và cởi mở hơn. Một trang web phi tập trung cho phép người dùng thực hiện quyền kiểm soát hợp pháp đối với dữ liệu của mình trên không gian internet.
Nền tảng ứng dụng và cơ sở hạ tầng phi tập trung cũng có thể thay thế cấu trúc kinh doanh tập trung của các công ty công nghệ truyền thống. Bằng cách nghiên cứu chi tiết các tính năng của hệ sinh thái web3, có thể hiểu chức năng của các dApps trong hệ sinh thái này.
Dưới đây là một số điểm đáng chú ý của web3, nơi cung cấp môi trường lý tưởng để phát triển các dApps.
Ý nghĩa và thông điệp của dữ liệu
Một trong những yếu tố nổi bật của web3 là tập trung vào ý nghĩa hoặc cảm xúc đằng sau thông điệp, là khái niệm web ngữ nghĩa. Web ngữ nghĩa có thể hỗ trợ máy tính hiểu được ý nghĩa của dữ liệu. Nó có thể tạo điều kiện cho AI tạo ra các trường hợp sử dụng thực tế mở rộng và nâng cao khả năng sử dụng dữ liệu.
Đồ họa 3D
Trong web3, chức năng của dApps thường tập trung vào việc chuyển đổi web hai chiều thành web ba chiều. Thiết kế dApps mới phải phù hợp với thiết kế 3D cho các trang web, dịch vụ và ứng dụng trong web3.
Trí tuệ nhân tạo
Học máy và trí tuệ nhân tạo sẽ được ưu tiên hàng đầu. Việc thiết kế web3 với các dApps có khả năng thu thập phản hồi của khách hàng để nắm bắt tốt hơn về cảm nhận của khách hàng, chất lượng của sản phẩm hoặc dịch vụ có thể sẽ được hỗ trợ rất nhiều bởi AI.
Ngoài ra, trí tuệ nhân tạo có thể phân biệt giữa các nguồn dữ liệu đáng tin cậy và không tin cậy để cung cấp thông tin có ích.
Khả năng truy cập
Một trong những đặc điểm nổi bật của web3 là khả năng truy cập bất kể vị trí của người dùng. Cụ thể, sự phát triển tiếp theo trong web3 sẽ tập trung vào việc làm cho các dịch vụ kỹ thuật số có thể truy cập được thông qua bất kỳ loại thiết bị nào, bao gồm cả thiết bị IoT.
Các ứng dụng phi tập trung
Trong hệ sinh thái web2, việc sử dụng các ứng dụng sẽ yêu cầu người dùng cấp quyền truy cập thông tin cá nhân của họ như thông tin vị trí, danh bạ, ảnh và thông tin cá nhân khác để sử dụng ứng dụng. Các dữ liệu về sở thích và hành vi của người dùng sẽ được thu thập. Mặc dù việc cung cấp thông tin cá nhân cho các bên tập trung đáng tin cậy có vẻ hợp lý, nhưng phải xem xét đến các hệ quả cơ bản.
Trong khi đó các dApps có thể hỗ trợ người dùng sử dụng nhiều dịch vụ khác nhau mà không bị kiểm duyệt nội dung hay phải thông qua các trung gian. Ngoài ra, các ví dụ về dApps trên web3 điển hình đã chứng minh cách người dùng có thể truy cập các dịch vụ kỹ thuật số mà không gặp rủi ro bị khoá tài khoản. Hơn hết, các ứng dụng phi tập trung sẽ ngăn chặn rò rỉ dữ liệu riêng tư của người dùng cho các bên không mong muốn.
Giá trị của phi tập trung trong dApps
dApps có thể loại bỏ các thực thể độc quyền kiểm soát người dùng, giúp giảm thiểu tình trạng xâm phạm quyền riêng tư của người dùng. Với dApps, người dùng có toàn quyền sở hữu và kiểm soát dữ liệu của họ.
Thiết kế của web3 và dApps thể hiện việc sử dụng một hệ thống phân tán để bảo vệ người dùng khỏi mọi nỗ lực bất chính nhằm can thiệp vào dịch vụ. Chẳng hạn, sẽ có ít các vụ tấn công DDoS hoặc các cuộc tấn công từ chối dịch vụ phân tán do không có một tổ chức cụ thể nào sở hữu toàn bộ dữ liệu, vì vậy không có khả năng bị hack trên mạng lưới dApps.
Các dApps cũng bao gồm thiết kế không cần cấp phép và khả năng chống kiểm duyệt. Do đó, người dùng có thể sử dụng bất kỳ dịch vụ nào của dApps mà không phải đối mặt với bất kỳ sự thiên vị nào. Ngoài ra dApps có mức độ tin cậy và minh bạch cao, đảm bảo sự phân quyền thực sự.
Các ứng dụng của dApps trong Web3
Tính ứng dụng của dApps sẽ được thảo luận liên quan đến vai trò của chúng trong không gian web3. Điều quan trọng phải có một bức tranh rõ ràng về cách dApps được sử dụng để thúc đẩy các cải tiến dựa trên giá trị trong các ngành khác nhau. Các ứng dụng dApps quan trọng sau đây có thể được tìm thấy trong các ngành khác nhau.
Ứng dụng truyền thông xã hội
Phần lớn các trang truyền thông xã hội như Facebook và Instagram đã trở thành một phần thiết yếu trong cuộc sống của con người. Tuy nhiên cần lưu ý các nền tảng này có quyền truy cập vào thông tin bí mật của người dùng và các dữ liệu quan trọng khác. Do đó, việc phân cấp trong các ứng dụng truyền thông xã hội rõ ràng là cần thiết do mối lo ngại ngày càng tăng về quyền riêng tư dữ liệu.
Người dùng sẽ có nhiều quyền lực hơn đối với dữ liệu của họ nếu dApps được sử dụng trong các mạng truyền thông xã hội. Người dùng có thể kiểm tra những tiến bộ thực tế trong bảo vệ dữ liệu và quyền riêng tư của họ. Việc không có cơ quan quản lý tập trung giúp người dùng không phải lo lắng về việc bị đánh cắp hoặc rò rỉ thông tin nhạy cảm của người dùng. Steemit và Sapien là hai ví dụ nổi tiếng về dApps hoạt động như các trang truyền thông xã hội.
Lưu trữ đám mây
Các trường hợp sử dụng cho lưu trữ đám mây cũng làm nổi bật phần dApps sẽ chạy trong web3. Tính đến thời điểm hiện tại, tất cả các hệ thống lưu trữ dữ liệu như AWS đều hoàn toàn tập trung. Do đó, có nhiều khả năng thông tin được lưu giữ trên các máy chủ đó sẽ bị thay đổi hoặc thậm chí bị phân phối cho bên thứ ba mà không có sự cho phép của người dùng. Mặt khác, các tùy chọn lưu trữ dữ liệu phi tập trung sẽ không giữ dữ liệu của họ trên một máy chủ tập trung.
Các ứng dụng phi tập trung sẽ sử dụng một hệ thống tệp phân tán có truyền dữ liệu được mã hóa để lưu trữ dữ liệu. Việc phân chia dữ liệu thành nhiều phần là một tính năng quan trọng của các ứng dụng dApps cho lưu trữ đám mây. Sau đó người dùng có thể khôi phục các đoạn theo nhu cầu của họ. Sia và Storj là hai ví dụ nổi bật về dApps trong các dịch vụ lưu trữ đám mây.
Trình duyệt
Một trong những cách sử dụng hấp dẫn cho web3 và dApps cũng sẽ khiến máy tính được chú ý hơn. Các trình duyệt truyền thống như Google và Firefox về cơ bản là các hệ thống tập trung. Ngoài ra, bản chất tập trung gợi ý rằng các trình duyệt có thể lưu trữ dữ liệu bí mật của người dùng, bao gồm vị trí, tài khoản mạng xã hội, mật khẩu và các thông tin cụ thể khác của họ.
Cần lưu ý các trình duyệt phi tập trung sẽ được yêu cầu trong môi trường web3. Từ “phân cấp” làm cho giải pháp trở nên rõ ràng và không phức tạp. Rốt cuộc, các trình duyệt phi tập trung sẽ là thành phần chính của môi trường web3 phi tập trung. Một trình duyệt tự trị có thể nâng cao môi trường web3 có thể kể đến trình duyệt Brave.
Ứng dụng phát trực tuyến
Khi thế giới chấp nhận ý tưởng về một trang web phi tập trung, giải trí cũng sẽ là một trong những tính năng đáng chú ý trong các ví dụ về web3 dApps. YouTube, Netflix, Amazon Prime Video và Spotify là những ví dụ về các dịch vụ phát trực tuyến tập trung nổi tiếng. Các nền tảng tập trung có thể kiểm duyệt tài liệu của người dùng và đưa người dùng vào các chiến dịch quảng cáo được thiết kế riêng cho họ.
Việc sử dụng dApps trong không gian ứng dụng phát trực tuyến âm thanh và video giờ đây có thể mang lại những tiến bộ khả thi. Đầu tiên khi giải quyết các vấn đề về bản quyền, các nhà sản xuất nội dung có thể được đền bù xứng đáng cho công việc của họ. LBRY và UjoMusic là hai dApps nổi tiếng để truy cập nhạc và video.
Ứng dụng nhắn tin
Trường hợp sử dụng cuối cùng và quan trọng nhất cho dApps là truyền thông. Khi xác định chiến lược mang lại tin nhắn riêng tư, phi tập trung, người dùng có thể hiểu tầm quan trọng của dApps trong web3. Các ứng dụng nhắn tin khác nhau được sử dụng bởi gần 3 tỷ người trên toàn thế giới và mỗi ngày có gần 145 tỷ tin nhắn được gửi và nhận.
Để ngăn chặn vi phạm quyền riêng tư, vi phạm dữ liệu và trộm cắp trực tuyến, nhắn tin riêng tư và an toàn đã trở thành một trong những yêu cầu quan trọng nhất trong môi trường web3. Về dApps nhắn tin, Secretum được xây dựng trên nền tảng Solana là một ví dụ nổi bật.
Tóm lại, các ứng dụng phi tập trung sẽ đóng vai trò lớn hơn trong web3 chứ không chỉ là phân quyền. Các dApps cung cấp bảo mật nâng cao cũng như các lợi ích giá trị trong nhiều trường hợp sử dụng khác nhau. Nhiều dịch vụ kỹ thuật số truyền thống, như nền tảng lưu trữ đám mây và truyền phát video đã trải qua những thay đổi có thể nhìn thấy được.
Những thay đổi do dApps thực hiện đối với các dịch vụ truyền thống có thể tạo điều kiện chuyển sang web3 mượt mà hơn. Tầm quan trọng của dApps đối với việc thúc đẩy cuộc cách mạng web3 đang dần được các doanh nghiệp nắm rõ.
PCB Tổng hợp