Quốc hội Kenya thông qua Dự luật VASP, thiết lập khung pháp lý toàn diện cho thị trường tài sản mã hóa với yêu cầu cấp phép nghiêm ngặt.
Kenya đã đạt được bước tiến quan trọng trong việc xây dựng hệ thống quản lý thị trường tài sản số khi Quốc hội nước này chính thức thông qua Dự luật về các nhà cung cấp dịch vụ tài sản ảo (VASP). Đây là khuôn khổ pháp lý đầu tiên và toàn diện nhất của Kenya nhằm quản lý hoạt động tài sản mã hóa, hướng đến mục tiêu bảo vệ người tiêu dùng, tăng cường minh bạch trong ngành và thu hút đầu tư vào lĩnh vực công nghệ tài chính đang phát triển mạnh mẽ tại quốc gia Đông Phi này.
Theo dự luật vừa được phê chuẩn, tất cả các VASP hoạt động tại Kenya phải đăng ký và được cấp phép bởi một trong ba cơ quan quản lý được chỉ định. Thẩm quyền cấp phép được trao cho Ngân hàng Trung ương Kenya (CBK), Cơ quan Quản lý Thị trường Vốn (CMA) và Cơ quan Quản lý Tài sản Ảo (VARA), một cơ quan chuyên trách mới được thành lập. Các tổ chức nộp đơn xin phép phải được đăng ký dưới hình thức công ty trách nhiệm hữu hạn, bao gồm cả các doanh nghiệp nước ngoài có hoạt động tại Kenya.
Tiêu chuẩn nghiêm ngặt về tuân thủ và bảo vệ nhà đầu tư
Dự luật đưa ra các tiêu chuẩn bắt buộc về phòng chống rửa tiền (AML), bảo vệ người tiêu dùng và an ninh mạng. Các nhà cung cấp dịch vụ tiền mã hóa phải giữ tài sản của khách hàng tách biệt hoàn toàn khỏi tài sản công ty, duy trì bảo hiểm rủi ro và tài khoản ngân hàng tại các ngân hàng Kenya. Đồng thời, họ cần xây dựng chính sách nội bộ nhằm ngăn ngừa xung đột lợi ích và lưu giữ hồ sơ chi tiết để tăng tính minh bạch trong hoạt động, ngăn ngừa các hành vi lạm dụng.
Luật mới mở rộng đáng kể quyền hạn của các cơ quan quản lý, cho phép thực hiện kiểm toán hoạt động VASP, thanh tra tại chỗ, áp dụng chế tài và phạt tiền, cũng như đình chỉ hoặc thu hồi giấy phép khi phát hiện vi phạm. Đạo luật cũng cho phép hợp tác quốc tế nhằm chống lại các dòng tài chính bất hợp pháp. Phiên bản cập nhật làm rõ các định nghĩa và yêu cầu tuân thủ theo chuẩn mực quốc tế về AML, chống tài trợ khủng bố (CFT) và chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt (CPF).
Một điểm đáng chú ý trong đạo luật là sự phân biệt rõ ràng giữa tài sản ảo và token dịch vụ ảo. Các token dịch vụ ảo không thuộc phạm vi điều chỉnh của luật này và không cần xin giấy phép nếu hoạt động của doanh nghiệp chỉ giới hạn trong phạm vi đó, tạo điều kiện cho các mô hình kinh doanh khác nhau trong hệ sinh thái tài sản số.
Dự luật sẽ chính thức có hiệu lực sau khi được Tổng thống William Ruto ký ban hành. Khi đó, Kenya sẽ trở thành một trong số ít quốc gia châu Phi có khung pháp lý toàn diện về tài sản số. Theo ông Kuria Kimani, Chủ tịch Ủy ban Tài chính và Kế hoạch Quốc gia của Quốc hội, đa số người Kenya trong độ tuổi 18 đến 35 hiện đang sử dụng tài sản ảo để đầu tư, thanh toán và giao dịch. Khuôn khổ pháp lý mới này nhằm đảm bảo thị trường trở nên an toàn, minh bạch và phát triển bền vững hơn.
Kenya hiện nằm trong nhóm năm nền kinh tế tiền mã hóa lớn nhất khu vực châu Phi hạ Sahara, với tổng giá trị giao dịch trên chuỗi đạt khoảng 20 tỷ USD trong giai đoạn từ tháng 7/2024 đến tháng 6/2025. Việc thông qua dự luật này được kỳ vọng sẽ củng cố vị thế của Kenya như một trung tâm tài sản số hàng đầu trong khu vực.
