1. Tác động của crypto đối với nền kinh tế?
Crypto không chỉ đơn thuần là một sự đổi mới trong nghành tài chính – nó là một bước tiến cả về xã hội, văn hóa và công nghệ. Thông qua đặc tính dễ tiếp cận của nó, crypto có tiềm năng thúc đẩy nền kinh tế vô cùng lớn.
Crypto là tài sản kỹ thuật số được quản lý bằng các thuật toán mật mã. Có nhiều loại cryptokhác nhau, bitcoin (BTC) có lẽ là loại nổi tiếng nhất, nhưng hàng nghìn loại khác cũng đã liên tục xuất hiện theo thời gian. Đương nhiên, những thứ này cũng bao gồm stablecoin, các crypto có giá trị được cố định, ví dụ: tiền định danh, giấy nợ hoặc các hàng hóa như vàng.
Khi giá crypto được điều chỉnh và chỉ số sợ hãi và tham lam tăng trở lại, điều quan trọng là phải bình tĩnh và hiểu rằng tác động rộng lớn hơn của crypto vượt ra ngoài biến động giá hàng ngày. Các trường hợp sử dụng crypto và công nghệ blockchain cơ bản đang được phát triển với tốc độ nhanh chóng mặt.
Tác động kinh tế to lớn của crypto đối với nền kinh tế toàn cầu vượt ra khỏi biên giới quốc gia và vượt xa những gì mà người ta cho rằng là không thể thực hiện được trước đó.
Crypto có ưu và nhược điểm, giống như bất kỳ công cụ hoặc công nghệ nào. Những tác động tích cực của crypto là rất sâu sắc. Một trong những lợi thế lớn nhất được cho là ‘khả năng tiếp cận‘. Với crypto, người ta có thể thanh toán hoặc được trả tiền mà không cần sự can thiệp của các bên thứ ba (như ngân hàng). Hiện trạng của hệ thống tài chính hiện tại được cho là đã khiến nhiều cá nhân trên toàn cầu thất vọng (thật vậy, hơn 1,7 tỷ người không có tài khoản ngân hàng).
Nhờ khả năng tiếp cận của chúng, crypto có thể thúc đẩy nền tài chính trên toàn cầu. Đối với những cư dân không được tiếp cận với ngân hàng – 1 tỷ người trong số họ có điện thoại di động – việc sử dụng crypto mang lại một ‘cú hích‘ về mặt tài chính. Do đó, có thể lập luận rằng crypto vốn có lợi cho nền kinh tế.
2. Làm thế nào mà crypto bảo vệ bạn khỏi lạm phát?
Câu trả lời cho việc crypto và cụ thể là BTC có bảo vệ khỏi lạm phát hay không có thể phụ thuộc vào lập trường của bạn. Một số có thể chọn chỉ đầu tư vào các stablecoin được hỗ trợ tốt.
Các loại crypto như BTC theo truyền thống được coi là hàng rào bảo vệ chống lại lạm phát. Nguồn cung giới hạn và bản chất phi tập trung của đồng tiên này được cho là sẽ góp phần làm tăng giá trị sẵn có của BTC và những BTC chưa được khai thác theo thời gian.
Giá giảm và tỷ lệ lạm phát cao hiện nay có thể khiến một số người tự hỏi liệu BTC có đáp ứng được kỳ vọng của 𝐟𝐢𝐧𝐚𝐧𝐜𝐢𝐚𝐥 𝐢𝐧𝐜𝐥𝐮𝐬𝐢𝐨𝐧 (Tài chính toàn diện) và có chống được lạm phát hay không. Người ta có thể muốn phân biệt giữa việc “sở hữu” BTC và “sử dụng” nó.
Một người coi BTC như một phương tiện thanh toán, có khả năng đáp ứng nhu cầu của nền kinh tế thực hay một người coi nó như một phương tiện đầu tư – một thiên đường chống lạm phát? Tùy thuộc vào câu trả lời, người ta có thể phân tích xem crypto có hoạt động như một ‘hàng rào‘ hay không.
Các lựa chọn thay thế cũng khá quan trọng. Một số có thể chọn chỉ đầu tư vào các stablecoin được hỗ trợ tốt. Và, liệu crypto có phải là cách để thoát khỏi tình trạng lạm phát gia tăng hay không phụ thuộc vào việc người ta có coi chúng là lựa chọn thay thế thực sự cho chính sách tiền tệ (thất bại) hay không.
Một người theo chủ nghĩa tối đa hóa BTC có thể lập luận rằng việc cho phép cung cấp tiền không cố định (non-fixed money), sau 1971 và chắc chắn là sau 2008, đã được chứng minh là không phù hợp với nhu cầu của nền kinh tế thực. Tỷ lệ lạm phát đáng kinh ngạc trên toàn cầu được cho là thúc đẩy sự tò mò về và nhu cầu về crypto.
Lợi ích của crypto so với tiền pháp định và tiện ích của chúng đặc biệt đáng kể ở các quốc gia bị mất giá từ 50% trở lên so với USD Mỹ (trong 10 năm qua). Hãy nghĩ đến Venezuela, Lebanon, Thổ Nhĩ Kỳ, Surinam hoặc Argentina. Những cá nhân sống ở những quốc gia đó có khả năng nói rằng ‘Họ đã dự định đầu tư vào crypto‘ cao hơn 5 lần so với những người trải qua mức lạm phát dưới 50% trong cùng thời kỳ.
3. Các vấn đề lớn của crypto?
Có những câu chuyện về crypto nêu bật việc sử dụng chúng cho các hoạt động tội phạm, các tác động được cho là có hại của chúng đối với môi trường (và các tác động kinh tế liên quan đến nó) và bản chất dễ bay hơi của crypto.
Giống như tiền mặt, không có gì ngạc nhiên khi một số tội phạm (mạng) sử dụng crypto. Điều thú vị là, với sự gia tăng của việc sử dụng crypto hợp pháp vượt xa sự gia tăng của việc sử dụng tội phạm, tỷ trọng của hoạt động bất hợp pháp trong khối lượng giao dịch crypto là rất thấp, vì các giao dịch liên quan đến địa chỉ bất hợp pháp chỉ chiếm 0,15% khối lượng giao dịch crypto vào năm 2021.
Tiếp theo, crypto được cho là có hại cho môi trường. Cụ thể, cơ chế đồng thuận bằng chứng công việc (PoW) của BTC được cho là gây ra các tác động tiêu cực (về môi trường và kinh tế). Tuy nhiên, các nghiên cứu ước tính cho thấy BTC đóng góp 0,08% vào lượng khí thải Co2 toàn cầu. Đổi lại, BTC thúc đẩy sự phát triển của toàn bộ lĩnh vực, bao gồm sức khoẻ tài chính của hàng triệu người trên toàn cầu.
Một bất lợi khác mà hầu hết các loại crypto đều phải đối mặt: Sự biến động. Kết quả là, một số loại tiền tệ có thể nhanh chóng mất giá trị. Các nhà kinh tế học, những người có xu hướng nhìn “tiền” qua lăng kính truyền thống, có thể cho rằng crypto không thích hợp để làm phương tiện thanh toán và người dùng sẽ gặp phải rủi ro lớn.
Các nhà kinh tế cũng có thể tranh luận rằng giá trị của crypto không được đảm bảo vì thiếu sự can thiệp của Ngân hàng Trung ương hoặc Ngân hàng Thương mại. Một nhà kinh tế có thể cho rằng tiền tệ kỹ thuật số của Ngân hàng Trung ương (CBDC) có thể là một giải pháp tốt vì quyền quản trị vẫn nằm trong tay Ngân hàng Trung ương.
Không cần phải bàn, thị trường crypto cực kỳ biến động và hỗn loạn, nhưng chúng ta có thể nhìn thấu một một logic cơ bản đang hoạt động. Ví dụ: nhìn vào biểu đồ logarit của BTC (xem bên dưới) thay vì biểu đồ tuyến tính của nó, nó cho thấy rằng sự biến động và xu hướng giảm vẫn khá nhất quán theo thời gian.
4. Liệu crypto có tồn tại được trong thời kỳ suy thoái?
Giá crypto, sự phát triển của ngành và sự đổi mới được cho là tương hộ lẫn nhau, bất chấp mùa đông crypto 2022. Áp lực đi xuống trên thị trường có thể tương quan với sự trượt dốc của thị trường truyền thống và các yếu tố địa chính trị. Các nhà đầu tư crypto trải qua thời kỳ khó khăn. Môi trường tài chính hiện thời đã thay đổi đáng kể.
Ví dụ, tình trạng lạm phát cao đang khiến các Ngân hàng Trung ương phải điều chỉnh chính sách của mình: Họ tăng lãi suất và do đó đảm bảo thị trường tài chính được thắt chặt hơn. Ví dụ, lãi suất tăng khiến việc đầu tư trái phiếu trở nên thú vị hơn.
Khi thị trường chứng khoán chịu sự điều chỉnh, các chiến lược tránh rủi ro cũng khiến các khoản đầu tư crypto giảm bớt. Người ta thường nói rằng mùa đông crypto đang đến gần – được hiểu là một cái gì đó tương tự như chu kỳ thị trường gấu trên thị trường chứng khoán nhưng sau đó liên quan đến giá của tài sản kỹ thuật số trên thị trường crypto. Mùa đông đi kèm với một số tác động đau đớn.
Ví dụ: Điền hình như việc một số công ty liên quan đến crypto đã và đang cắt giảm chi phí của họ thông qua việc sa thải nhân viên.
Vốn hóa thị trường crypto tương quan với các thị trường truyền thống cho thấy sự thể chế hóa, nhưng điều đó không nhất thiết là xấu. Nó chỉ ra sự chấp nhận và chấp nhận là những bước đầu tiên hướng tới sự chấp nhận rộng rãi hơn đối với crypto và nền tảng công nghệ cơ bản của chúng.
Thật vậy, các nhà lãnh đạo tư tưởng nổi tiếng cho rằng thị trường crypto phát triển theo các chu kỳ và các chu kỳ đó có thể diễn ra một cách hỗn loạn theo quan điểm bên ngoài. Tuy nhiên, trên thực tế, có một logic cơ bản trong đó giá cả, sự phát triển của ngành và sự đổi mới được kết nối chặt chẽ với nhau.
5. Các khoản đầu tư crypto tác động như thế nào đến nền kinh tế crypto rộng lớn hơn?
Mặc dù thị trường crypto dường như phát triển theo một vòng phản hồi tích cực ( mức giá lên và xuống nhưng càng ngày giá trị càng tăng), nhưng điều đó không có nghĩa là các sự kiện dự kiến có thể không ảnh hưởng đến quỹ đạo của toàn bộ hệ sinh thái.
Mặc dù blockchain và crypto về cơ bản có nghĩa là công nghệ ‘không cần tới sự tin cậy’ (trustless), nhưng niềm tin vẫn là chìa khóa để con người tương tác với nhau. Thị trường crypto không chỉ bị ảnh hưởng bởi nền kinh tế rộng lớn hơn mà còn có thể tạo ra những tác động sâu sắc ngược lại cho nền kinh tế.
Trường hợp của Terra cho thấy rằng bất kỳ thực thể nào – dù là một công ty đơn lẻ, một công ty đầu tư mạo hiểm hay một dự án phát hành stablecoin – đều có khả năng bắt đầu hoạt động hoặc góp phần vào sự “bùng nổ” hoặc “phá sản” của thị trường crypto.
Tác động của các sự kiện ‘thuần crypto‘ như vậy có ảnh hưởng nhất định đến hệ thống tài chính truyền thống, và hậu quả là sự sụt giảm của Celsius và Three Arrows Capital, tất cả đều chỉ ra rằng nền kinh tế crypto không thể tránh khỏi những thất bại nhất thời. Trong khi tài chính truyền thống có các tổ chức ‘quá lớn‘ để thất bại, còn trong lĩnh vực crypto thì không.
Nhìn lại bao giờ cũng dễ dàng, nhưng về cơ bản dự án Terra có nhiều thiếu sót và không bền vững. Tuy nhiên, sự sụp đổ của nó có tác động hệ thống – khi nhiều dự án, quỹ đầu tư mạo hiểm và các công ty liên quan bị lộ và bị ảnh hưởng nặng nề. Nó chỉ ra rằng đầu tư vào crypto chính là tính toán về rủi ro và phần thưởng tiềm năng. Đồng thời, sự sụp đổ và hiệu ứng domino trên diện rộng cho thấy sự non trẻ của lĩnh vực này.
Vì sự đổi mới và giá cả vốn có mối liên hệ với nhau và sự phát triển ở giai đoạn đầu của nền kinh tế crypto mang lại nhiều tiềm năng chưa được khai thác, nền kinh tế nói trên có thể tiếp tục chứng kiến những sự kiện tạm thời làm chậm sự tăng trưởng của nghành.
Tuy nhiên, nhiều người làm việc trong lĩnh vực này giữ niềm tin rằng các dự án mạnh vẫn sẽ theo kịp trong thời gian điều chỉnh tạm thời và mùa đông crypto sẽ dọn đường cho một chu kỳ đổi mới không giới hạn và mới lạ hơn.
