Việc vay và cho vay tiền điện tử là một phần chủ yếu trong tài chính phi tập trung (Defi). Vậy hoạt động này diễn ra như thế nào?
Tài chính phi tập trung và các khoản cho vay
Một trong những công cụ tài chính mà DeFi cung cấp là các khoản vay. Các hệ thống này hấp dẫn hơn nhiều so với cho vay truyền thống vì các nhà đầu tư có thể kiếm được nhiều tiền hơn từ khoản tiền gửi ban đầu của họ. Nhiều khoản vay tiền điện tử sử dụng stablecoin làm phương tiện chuyển tiền. Vì những đồng tiền này không trượt giá, nên người cho vay và người đi vay sẽ ít rủi ro hơn.
Một khoản vay tiền điện tử thường liên quan đến ba bên: người cho vay, người đi vay và tổ chức hoặc các hợp đồng thông minh đặt lãi suất. Trước khi có quyền truy cập vào một khoản vay trên một nền tảng, người dùng thường gửi tài sản tiền điện tử vào tài khoản. Tuy nhiên, điều này không phải lúc nào cũng đúng. trong các nền tảng cho vay tiền điện tử điển hình, có một số loại cho vay khác nhau:
Các khoản cho vay chớp nhoáng (flash loan)
Đây là những khoản vay duy nhất không cần đặt cọc ban đầu để vay. Chúng thường được sử dụng để tận dụng các cơ hội giao dịch nơi mọi thứ có thể được thực hiện trong cùng một giao dịch. Chúng thường được hoàn thành trước khi một khối duy nhất trên chuỗi được thêm vào. Nếu số tiền đã vay không thể được hoàn trả trước khi khối kết thúc, giao dịch sẽ không được xác thực, nghĩa là không có khoản tiền nào được gửi đến người vay.
Các khoản cho vay thế chấp
Các loại cho vay này phổ biến hơn trong cho vay tiền điện tử. Người gửi tiền chỉ có thể vay tiền điện tử sau khi họ có một khoản tiền gửi tiền điện tử làm tài sản thế chấp. Sau đó, người vay có thể tiếp cận khoản vay theo tỷ lệ Khoản vay trên giá trị (LTV) của họ. Tài sản kỹ thuật số có thể dao động về giá trị và LTV được thiết kế để đảm bảo rằng tổ chức không giải ngân các khoản vay nhiều hơn số tiền mà người gửi tiền phải chi trả.
Giao dịch ký quỹ / Đòn bẩy
Về mặt lý thuyết, người đi vay có thể gửi một số tiền điện tử và truy cập các khoản vay tiền điện tử dựa trên giá trị tiền gửi của họ. Tuy nhiên, người gửi tiền có thể sử dụng đòn bẩy để có thể mở rộng giá trị của các khoản vay tiền điện tử. Họ có quyền truy cập vào các khoản vay tiền điện tử dựa trên số lượng giá trị tài sản thế chấp mà họ có trên nền tảng. Một số nền tảng cho vay DeFi thậm chí còn cho phép giao dịch bằng đòn bẩy, cho phép người gửi tiền mạo hiểm với khoản tiền gửi của họ trên thị trường mở.
DeFi Lending hoạt động như thế nào?
Sự khác biệt với hoạt động cho vay truyền thống
Cho vay DeFi khá khác với cho vay truyền thống theo một số cách. Trong cho vay truyền thống, một người có tiền cho một người khác không có tiền vay. Việc cho vay và đi vay này có thể được thực hiện thông qua một thỏa thuận trực tiếp, nhưng nó thường được thực hiện thông qua một bên trung gian, chẳng hạn như ngân hàng. Người gửi tiền được thanh toán lãi suất dựa trên thời điểm ngân hàng cho người vay vay tiền của họ. Thông thường, ngân hàng tính lãi suất lớn hơn nhiều so với lãi suất trả cho người gửi tiền. Sở dĩ họ có thể làm như vậy là do họ đã giả định rủi ro cho khoản vay. Người gửi tiền không phải lo lắng về việc liệu số tiền đã cho vay của họ có trở lại hay không. Họ thậm chí không biết ngân hàng đang cho ai vay tiền của họ. Ngân hàng có kiểm tra và số dư để đảm bảo rằng người vay hoàn trả khoản vay.
Mục tiêu của hoạt động cho vay DeFi là loại bỏ ngân hàng khỏi phương trình. Để thực hiện việc này, bạn sẽ mất một chút chi phí vì bạn đang cố gắng thay thế toàn bộ số lượng séc và số dư bằng một hệ thống tự động hoặc nền tảng cho vay. Lợi ích của việc làm như vậy là người cho vay bây giờ nhận được tổng lãi suất mà người đi vay phải trả. Các giao thức sẽ vẫn cắt giảm phí, nhưng nó ít hơn nhiều so với những gì các tổ chức tài chính truyền thống lấy từ các khoản thanh toán cho vay. Cách tiếp cận này dẫn đến lãi suất cao hơn nhiều cho người gửi tiền, trong khi người đi vay có thể không thấy sự khác biệt đáng kể về số tiền họ phải trả lại thông qua các khoản vay của mình.
Hoạt động cho vay thông qua các giao thức
Một giao thức cho vay phục vụ để thay thế ngân hàng trong nhiều hệ thống tự động. Giao thức cho vay bao gồm các hợp đồng thông minh khuyến khích mọi người gửi một số loại tài sản tiền điện tử nhất định làm tài sản thế chấp.
Ví dụ: các nền tảng cho vay có thể cung cấp các khoản thanh toán lãi suất cao hơn cho ETH, khuyến khích mọi người gửi ETH của họ vào nền tảng. Sau đó, người gửi tiền có thể tận dụng giá trị tài sản thế chấp của ETH đó để vay các loại tài sản kỹ thuật số khác, tùy thuộc vào nhu cầu. Lãi suất ở cả hai phía của phương trình liên tục thay đổi, tùy thuộc vào cung và cầu về khoản vay của các nền tảng cho vay. Tuy nhiên, một số nền tảng cho vay defi cung cấp lãi suất tĩnh, có nghĩa là khoản thanh toán ổn định hơn theo thời gian.
Biến động và tài sản thế chấp
Nếu chủ sở hữu tiền điện tử gửi tiền vào một nhóm thanh khoản, giá trị của khoản tiền gửi đó có thể thay đổi theo thời gian. Tình huống này xảy ra do sự biến động của tài sản. Do đó, các nền tảng cho vay tiền điện tử cung cấp các khoản vay dựa trên tỷ lệ phần trăm của giá trị đó để tính cho những thay đổi do biến động.
Các nền tảng cho vay phi tập trung thực hiện điều này để đảm bảo rằng ngay cả khi tài sản thế chấp giảm, tổ chức vẫn có đủ tiền để trang trải khoản vay, nếu người đi vay không thể trả lại số tiền đã vay. Nếu giá trị của tài sản ký gửi giảm xuống dưới một giá trị cụ thể, thì các nền tảng cho vay tiền điện tử có thể thanh lý vị thế để bù đắp cho giá trị đã mất. Quá trình này tương tự như ký quỹ khi thực hiện giao dịch cổ phiếu.
Làm thế nào để các nền tảng cho vay tiền điện tử biết khi giá trị quá thấp?
Các hợp đồng thông minh liên tục theo dõi giá thị trường của tài sản thông qua các nền tảng cung cấp dữ liệu.
Các hợp đồng thông minh này được mã hóa để nếu giá thị trường chạm mức kích hoạt, chúng sẽ thực hiện thanh lý tài sản thế chấp để thu hồi số tiền cho vay. Một khi tài sản thế chấp giảm xuống dưới điểm đỏ, người đi vay cần phải trả lại khoản vay và mất quyền truy cập vào tài sản thế chấp của họ. Trong khi quy trình cho vay và đi vay tương tự như ngân hàng, sự khác biệt chính là không có tổ chức tập trung nào tham gia vào quá trình cho vay tiền điện tử.
Vậy người gửi tiền nhận được gì khi đưa tài sản của họ vào các nhóm cho vay tiền điện tử?
Thông thường, người gửi tiền nhận được một mức lãi suất tùy thuộc token họ sử dụng. Tuy nhiên, lãi suất có thể thay đổi tùy thuộc vào dạng hoạt động cho vay được lựa chọn.
Ngoài ra, người dùng có thể gửi token cho bên thứ ba, để nhận về mức lãi suất tĩnh hấp dẫn hơn so với gửi ngân hàng, nếu họ không muốn chấp nhận những rủi ro trong việc cho vay Defi. Tương tự gần nhất trong hệ thống ngân hàng truyền thống là trái phiếu chính phủ. Những trái phiếu này tích lũy giá trị theo thời gian và có thể được quy ra tiền mặt vào một ngày cụ thể cho giá trị của trái phiếu. DeFi cho vay không có bất kỳ thời gian thực hiện cụ thể nào để rút tiền mặt trên token lãi suất. Do đó, người nắm giữ có thể giữ các token lãi suất đó lâu hoặc ít tùy thích.
Các giao thức cho vay
Một trong những phần mạnh mẽ nhất của nhóm cho vay là cách các giao thức này có thể kết hợp được. Có thể có một số nền tảng cho vay tiền điện tử khác nhau, mỗi nền tảng cung cấp một mức lãi suất khác nhau. Với các giao thức cho vay có thể kết hợp, các hợp đồng thông minh có thể xác định nền tảng cho vay tiền điện tử nào cung cấp giá trị tốt nhất cho đồng tiền.
Sau đó, nó có thể lấy tiền được gửi vào nhóm thanh khoản của một nền tảng cho vay và đưa nó vào nhóm thanh khoản của nền tảng khác, nơi lãi suất sinh lợi hơn cho khách hàng.
Rủi ro của việc cho vay tiền điện tử
Cho vay tiền điện tử không phải là một hệ thống an toàn. Mặc dù có khả năng kiếm được thu nhập thụ động từ việc gửi tài sản kỹ thuật số của bạn vào một nhóm, nhưng cũng có những lo ngại đáng kể mà người gửi tiền nên biết. Các nền tảng cho vay tiền điện tử không được quản lý, việc thiếu quy định hiện hành này cũng có nghĩa là bảo hiểm tiền gửi không bao gồm các khoản tiền gửi này vào nhóm thanh khoản. Nếu tổ chức quyết định ngừng hoạt động vào ngày mai, bạn sẽ không thể rút tiền của mình.
Mất mát vĩnh viễn là một rủi ro khác gây ra cho DeFi cho vay. Khi một người gửi tiền đặt tiền của họ vào các bể thanh khoản, không có gì đảm bảo rằng giá trị tài sản thế chấp của những tài sản đó sẽ không đổi. Tiền điện tử thường xuyên dao động về giá trị và giá trị của những tài sản ký gửi đó có thể tăng hoặc giảm tùy thuộc vào lực lượng thị trường. Các nhóm cho vay có xu hướng duy trì tỷ lệ không đổi của một token cụ thể so với một token khác trên nền tảng cho vay.
Các nhà kinh doanh chênh lệch giá giúp cân bằng sự khác biệt về giá trị giữa tài sản ký gửi và giá thị trường hiện tại. Tổn thất vĩnh viễn xảy ra khi nền tảng cho vay tiền điện tử cố gắng cân bằng sự chênh lệch này và kết thúc với giá trị trong nhóm thanh khoản thấp hơn so với ban đầu.
Nguồn Hackernoon.